سیدعباس مدرسی یزدی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حضرت آیة‌الله العظمی حاج سیدعباس مدرسی‌زاده یزدی، از مراجع
شیعه در عصر حاضر می‌باشد.
حضرت آیة‌الله العظمی حاج سیدعباس مدرسی‌زاده یزدی (ادام الله ظله الشریف) در تاریخ ۲۶ جمادی اولی ۱۳۶۲ هجری قمری در خانواده‌ای روحانی و اهل علم در شهر
نجف اشرف بدنیا آمدند. در سن شش سالگی به مدت پنج سال خط و نوشتن و خواندن ریاضی در نزد مرحوم شیخ
عبدالله نیشابوری بیاموخت که مکتب و معلم خصوصی بود برای جمله‌ای از فضلاء و در سن ده سالگی معمم شده وارد
حوزه علمیه نجف شدند.
ایشان از سادات طباطبائی حسنی و حسینی می‌باشند نسبشان به
حسن مثنی فرزند امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) می‌رسد و جده آنها
فاطمه دختر امام حسین (علیه‌السّلام) است که زوجه حسن مثنی می‌باشد.
اما نسب ایشان حضرت آیة‌الله العظمی حاج سیدعباس مدرسی یزدی بن مرحوم آیة‌الله العظمی سیدیحی مدرسی یزدی ابن سلالة السادات میزرا سیدعلی اصغر مدرسی یزدی بن آیة‌الله میرزا محمدتقی بن آیة‌الله میرزا زین‌العابدین (م ۱۲۷۲ه ق) بن آیة‌الله سیدمحمد بن سیدمرتضی بن آیت‌الله سیدمحمد اخباری بن آیة‌الله میرزا سیدصدرالدین محمدمیرزا صدرا کبیر بن نصیرالدین محمد بن آیة‌الله میر سیدمحمد صالح اردکانی (ح ۱۰۷۲) بن حبیب الله اردکانی بن زین العابدین بن نظام‌الدین بن رضی بن شمس‌الدین بن عزالدین بن یوسف بن محمد بن سیدمرتضی بن ثابت محمد بن ثابت محمد بن محمد بن علاء الدین مرتضی بن صدرالدین بن کمال‌الدین بن شهاب‌الدین ابن ابوالمجد فتوح‌الدین بن احمد بن عبادالدین بن علی بن حمزه بن سیدطاهر ابن ابوالحسین علی بن ابوالحسن محمد بن امیر احمد ابن امیر محمد ابن احمد رئیس بن ابراهیم غمر ابن حسن مثنی ابن الامام الحسن بن
امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طابب (علیهم‌السّلام).
سید السادات اصولی فقیه حضرت آیة‌الله العظمی حاج سید یحی مدرسی‌زاده یزدی می‌باشد که مختصری از احوالات ایشان در احوالات علما در کتب درج شده و حضرت آیة‌الله آقای
سید علی خامنه‌ای (مد ظله‌العالی) رهبر معظم یکی از شاگردان ایشان است.
ایشان در سن ده سالگی معمم شده و وارد حوزه علمیه نجف شدند، ادبیات را مقداری نزد (مرحوم والد قدس سره) و مرحوم حجة الاسلام والمسلمین، سیدحسین مدرسی (قدس سره) دائی مکرمشان گذراندند. و لمعتین را نزد مرحوم حجة الاسلام والمسلمین حاج سیدمهدی مدرسی (قدس سره) دائی و ابوالزوجه گرامی‌شان گذراندند و
مکاسب را نزد حضرت آیة‌الله حاج سید محمد باقر محلاتی (قدس سره) باتمام رساندند و نیز جلد اول کفایه را در خدمت حضرت آیة‌الله سیدمرتضی فیروز آبادی (قدس سره) تلمذ نمودند و جلد دوم کفایه را در درس حضرت آیة‌الله سید مرتضی خلخالی حضور پیدا کردند و بعضی اساتید دیگر و در مدتی کوتاه مقدمات و سطوح متوسطه و سطوح عالیه را گذراندند و در دروس خارج مراجع و اساتیدی بزرگوار شرکت کردند که عبارتند از:
۱- حضرت آیة‌الله العظمی حاج
سیّدمحسن حکیم (قدس سرّه) که در دروس فقه ایشان شرکت می‌کردند. ۲- حضرت آیة‌الله العظمی حاج سیّدابولقاسم خوئی (رحمة‌الله‌علیه) که عمده خارج فقه را از ایشان فرا گرفتند. ۳- حضرت آیة‌الله العظمی حاج
سیّدمحمود شاهرودی (قدس سرّه) که فقهاً و اصولاً در این دروس شرکت داشتند و حتی رساله از تقریرات ایشان در
نکاح به چاپ رسیده است. در نموذج فی الفقه الجعفری. ۴- حضرت آیة‌الله العظمی حاج
میرزا‌هاشم آملی (قدس سرّه) که در دروس اصول و فقه شان حضور داشتند. ۵- حضرت آیة‌الله العظمی حاج میرزا
حسن بجنوردی (رحمة‌الله‌علیه) که در یک دروه و نیم اصول ایشان حضور داشتند. ۶- حضرت آیة‌الله العظمی حاج میرزا
باقر زنجانی (قدس سرّه) که یک دوره و نیم اصول و مقداری فقه از ایشان استفاده کردند. ۷- حضرت آیة‌الله العظمی حاج شیخ حسین حلّی (رحمة‌الله‌علیه) که در درس فقه ایشان حضور پیدا می‌کردند. ۸- حضرت آیة‌الله العظمی مرحوم والد معظم‌له که مقداری فقه حاضر شدند...
ایشان در جوانی از آیات بزرگواری مانند حضرت آیة‌الله العظمی حاج میرزا‌هاشم آملی (قدس سرّه) اجازۀ اجتهاد مطلق داشتند. ایشان در
نجف اشرف علاوه بر استفاده از علماء اعلام مشغول به تدریس سطوح متوسّطه و عالیه و دروس خارج بودند و از وقتی که از نجف اشرف به
قم،
مهاجرت کردند، اشتغال به تدریس
خارج فقه و
اصول به
عربی و
فارسی می‌باشند، و بناء ایشان در فقه و اصول که مقدّمه فقه هست قائل به تفصیل هستند و به فرموده
امام خمینی (قدس سرّه)
فقه جعفری است که به جمیع جوانب بشر ملاحظه دارد و
فقه جواهری. و شاگردانی تربیت نموده‌اند که انشاءالله
خواهد آمد.
ایشان دو بار به قم سفر کرده‌اند، دفعۀ اوّل در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی به قم تشریف آوردند و حدود یک سال در این شهر مقدّس اقامت داشتند و در همان وقت از دروس فقه و اصول حضرت آیة‌الله العظمی حاج میرزا‌هاشم آملی (قدس سرّه) استفاده می‌کردند. دفعۀ دوّم در
محرّم سال ۱۴۰۶ هجری قمری بود که به طور کامل به قم مقدّس مهاجرت کردند. هر چند که علماء نجف مایل نبودند که ایشان نجف را ترک کنند با این حال ایشان در سال ۱۴۰۵ هجری قمری
به
عمره مشرّف شدند و از عمره به
سوریّه رفتند و از سوریّه به
ایران،
هجرت کردند و با حضور خود در
حوزۀ علمیّه قم،
قلوب علماء و طلاب را شاد کردند (آجرهم الله تعالی).
ایشان با حضور خود در حوزۀ علمیّه قم هنگام با تدریس مشغول به تصنیف کتب می‌باشند، که تالیفات ایشان بر سه قسم است.
تقریرات درس اساتید خود که نمونه‌ای از آن در کتاب به نام نموذج فی الفقه الجعفری الجزء الاول جمع‌آوری و به چاپ رسیده است که هشت رسالۀ مختلف است و عبارت‌اند از:
۱- الرسالة الاولی فی جوائز السّلطان، تقریراً لبحث سماحة آیة‌الله العظمی السیّد الوالد السیّد یحیی المدرّسی الیزدی (قدس سرّه). ۲- الرسالة الثانیة فی فروع العلم الاجمالی، تقریراً لبحث سماحة آیة‌الله العظمی السیّد میرزا حسن الموسوی البجنوردی (قدس سرّه). ۳- الرسالة الثالثة فی الاراضی، تقریراً لبحث سماحة آیة‌الله العظمی الشیخ میرزا‌هاشم الآملی (قدس سرّه). ۴- الرسالة الرابعة فی المتعة، تقریراً لبحث سماحة آیة‌الله العظمی الشّیخ میرزا باقر الزّنجانی النّجفی (رحمةالله علیه). ۵- الرسالة الخامسة فی صلاة المسافر، تقریراً البحث سماحة آیة‌الله العظمی زعیم الحوزة العملیة، السیّد ابوالقاسم الموسوی الخوئی (قدس سرّه). ۶- الرسالة السادسة فی شئ من النّکاح، تقریراً لبحث سماحة آیة‌الله العظمی السیّد محمود الحسینی الشاهرودی (قدس سرّه). ۷- الرسالة السّابعة فی شئ من المضاربة تقریراً، لبحث سماحة آیة‌الله العظمی السیّد الاساتید السیّد محسن الطباطبائی الحکیم (قدس سرّه). ۸- الرسالة الثامنة فی شئ من مقدمات البیع، تقریراً لبحث سماحة آیة‌الله العظمی الشیخ حسین الحلّی (قدس سرّه) و
خداوند توفیق طبع باقی اجزاء نموذج فی الفقه الجعفری را دهد و تمام درس‌هائی که حاضر شدند فقها و اصول را نوشته‌اند و موجود است.
مؤلفات خودشان می‌باشد که در فقه و اصول می‌باشد:
۱- نماذج الاصول فی شرح مقالات الاصول (فعلاً سه جلد آن چاپ شده است) و انشاءالله بقیّه مجلّدات آن هم چاپ می‌شود و مورد توجه فضلا و دانشمندان قرار گرفته است. ۲- شرح بر
کفایة الاصول که طبع نشده است. ۳- کتابی مختصر در اصول دوره کامل. ۴- حاشیه بر
عروة الوثقی. ۵- نموذج العروة و تکمیلها که به عربی می‌باشد در پنج جلد و کتاب دیگر اشارۀ اجمالی نیز به ادلّه آن دارد و مسائل مستحدثه نیز به آن اضافه شده است. ۶- حاشیه بر تحریر الوسیله. ۷-
توضیح المسائل فارسی با مقدمه مختصری در
اصول دین که به طبع رسیده است. (انشاءالله) ۸- مناسک حج فارسی و عربی. ۹- بحث ولایت فقیه. ۱۰- شرح مختصر عربی بر غالب کتاب نموذج العروة و بر تمام کتاب احکام المختصه بالکفار.
تقریراتی است که شاگردان آنها در اصول و فقه نوشته‌اند که بعضی از آنها نام برده می‌شود:
۱- جلد اوّل
کتاب حج در آینده نزدیک چاپ خواهد شد. ۲- الاحکام المختصه بالکفار در دو جلد. ۳- تقریرات بحث
کتاب طهارة به فارسی. ۴- تقریرات اصول به فارسی که در آیندۀ نزدیک چاپ خواهد شد. (انشاءالله)
وقتی که از ایشان طلب
نصیحت کردیم ایشان فرمودند که اساتید ما می‌فرمودند غیر از
تقوی و پرهیزکاری و اعراض از
دنیا و ذخائرش چیزی که سبب موفقیّت یک شخص روحانی می‌باشد این است که کاری را که انجام می‌دهد فقط برای خدا باشد و نظر به مادیّات نداشته باشد. در این هنگام خداوند هم کمک می‌کند و
انسان را به درجات عالیه می‌رساند و همچنین ایشان فرمودند که مرحوم آیت‌الله العظمی حاج میرزا‌هاشم آملی (قدس سرّه) می‌فرمودند:
﴿علم آل‌محمّد (علیهم‌السلام) را به جهت محبوبیّت ذاتیش تحصیل کنید خود علم محبوبیّت ذاتی دارد خواه مردم بخواهند یا نخواهند. خود انسان منتفع به او می‌گردد دیگر او احتیاج به مردم ندارد و دیگران محتاج به او هستند.﴾
و اخوی بزرگشان حضرت آیت‌الله العظمی آقای حاج سیّدمحمدعلی مدرسی زاده یزدی (قدس سرّه) از علماء و مدرسین حوزه علمیّه نجف و قم بودند و در ۲۰
شعبان ۱۴۲۲ هجری قمری فوت نمودند. و
مؤمنین را در احتیاطات خود به حضرت آیت‌الله العظمی حاج سیّدعباس مدرّسی یزدی (ادام الله ظله العالی علی رؤوس المسلمین) ارجاع نموده بودند.
اسماء شاگردان ایشان که در نجف و قم درس سطح یا خارج فقه یا اصول در نزد ایشان تلمذ نمودند.
۱- حجة الاسلام حاج سیّدمحمد رضا مدرسی آقازاده حجة الاسلام و المسلمین مرحوم آقا سیّدحسین مدرّسی یزدی.
۲- حجة الاسلام حاج سیّد‌هادی مدرّسی یزدی (اخوی نامبرده در شماره یک) ۳- حجة الاسلام حاج سیّدصالح
مدرّسی یزدی آقازاده حضرت آیت‌الله مرحوم حاج سیّدمهدی مدرّسی یزدی ابوالزوجه صاحب ترجمه. ۴- حجة
الاسلام حاج سیّدمحمّد حسین مدرّسی یزدی آقازاده حضرت آیت‌الله حاج سیّدمحمّد مدرسی مصلی یزدی. ۵ – حجة
الاسلام سیّدمحمّد کاظم مدرسی یزدی آقازاده مرحوم حجةالاسلام و المسلمین حاج سیّدعلی اضغر مدرّسی یزدی. ۶-
حجةالاسلام سیّدکاظم مدرّسی آقازاده مرحوم آیت‌الله آقا سیّدحسن مدرّسی یزدی. ۷- حجةالاسلام آقا سیّدباقر
مدرّسی مصدق یزدی. ۸- حجةالاسلام آقا سیّدمحمّد کاظم مدرّسی مصدق یزدی. ۹- حجةالاسلام آقا سیّداحمد
وامق مدرّسی یزدی فرزند حجةالاسلام و المسلمین حاج سیّدمحمّد وامق مدرّسی یزدی. ۱۰- حجةالاسلام سیّدابراهیم
مدرّسی زاده یزدی. ۱۱- حجةالاسلام و المسلمین مرحوم حاج سیّدامین خلخالی آقازاده آیت‌الله حاج آقا رضا خلخالی.
۱۲- حجةالاسلام و المسلمین حاج سیّدسعیدخلخالی اخوی نامبرده. ۱۳- حجةالاسلام و المسلمین حاج سیّدعلی
مرعشی آقا زاده مرحوم آیت‌الله سیّدجعفر مرعشی. ۱۴- حجةالاسلام حاج شیخ محمدرضا انصاری قمی آقازاده آیت
الله حاج شیخ احمدانصاری. ۱۵- حجةالاسلام حاج شیخ مرتضی هرندی آقازاده مرحوم آیة الله حاج شیخ محمّد تقی
هرندی اصفهانی. ۱۶- حجةالاسلام حاج سیّدعلی قزوین آقازاده آیت‌الله حاج سیّدعبدالحسین قزوینی. ۱۷-
حجةالاسلام آقا سیّدمحمّد قزوینی اخوی نامبرده. ۱۸- حجةالاسلام آقا سیّدحسین ربانی آقازاده مرحوم حجةالاسلام
سیّدابراهیم ربانی تربت حیدریه. ۱۹- حجةالاسلام آقا شیخ عبدالهادی رضائی اصفهانی آقازاده مرحوم آیت‌الله حاج
شیخ رمضانعلی اصفهانی. ۲۰- حجةالاسلام سیّدابوالحسن همدانی. ۲۱- حجةالاسلام آقا سیّدحسین حسینی گرگانی.
۲۲- حجةالاسلام آقا شیخ محمّد علی فیروز بخت آقازاده حجةالاسلام حاج شیخ حسینعلی قوچانی. ۲۳- حجةالاسلام
آقا شیخ محمّد نبوی اصفهانی. ۲۴- حجةالاسلام سیّدامیر موسوی شاهرودی. ۲۵- حجةالاسلام شیخ محمّد زاهد
اصفهانی. ۲۶- حجةالاسلام آقا سیّدجواد میرشفیعی خوانساری. ۲۷- حجةالاسلام آقا شیخ یحیی حیدری آملی. ۲۸-
حجةالاسلام آقای جلالی شمالی. ۲۹- حجةالاسلام حاج سیّدمحمّد حسینی سر یزدی. ۳۰- حجةالاسلام آقای آقا شیخ
محمود زنجانی آقازاده استاد بزرگوار صاحب ترجمه مرحوم حضرت آیت‌الله العظمی آقا میرزا باقر زنجانی. ۳۱-
حجةالاسلام شیخ عبدالرسول آل عنوز. ۳۲- حجةالاسلام سیّدجواد شبّر. ۳۳- حجةالاسلام شیخ سلام. ۳۴-
حجةالاسلام شیخ عدی. ۳۵- حجةالاسلام سیّدجواد بحرالعلوم. ۳۶- حجةالاسلام سیّدعلی السلمان. ۳۷- حجةالاسلام
سیّدجواد السلمان. ۳۸- حجةالاسلام سیّدباقر السلمان. ۳۹- حجةالاسلام سیّد‌هادی السلمان. ۴۰- حجةالاسلام سیّدموسی السلمان. ۴۱- حجةالاسلام آقای امام وردی تبریزی. ۴۲- حجةالاسلام آقای غضنفری و ده‌ها فضلای دیگر.
پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعباس مدرسی یزدی، برگرفته از مقاله «زندگی‌نامه»
