• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شعار

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


شعار (به کسر شین) در لغت به علامت، نشانه، رسم، سنت، وسیله شناسایی و لباس زیر گفته می‏شود.



در اصطلاح،ندای مخصوصی است که گروهی به وسیله آن یکدیگر را در جنگ شناسایی می‏کنند با کلمات نثری.
[۱] فرهنگ ورام، واژه های عربی، ص۲۱۳.



فرق «شِعار» با «رَجَزْ» در این است که رَجَزْ یک وزن از اوزان شعری است که در میدان برای معرفی خویش یا مقصود دیگری، سروده می‏شود، بر خلاف شعار که جنبه نثری دارد.
[۲] مجمع البحرین، ج۲، ص۳۵۰.



شعار ابوسفیان در جنگ احد چنین بود: «اعْلُ هُبَلْ، اعْلُ هُبَلْ» یعنی بال ارو ای بت هبل.


به دنبال آن پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) دستور داد که مسلمانان شعار دهند: «اللَّهُ اعْلی‏ وَ اجَلَّ» یعنی خدا برتر و بلند مرتبه است.


سپس ابوسفیان به مشرکان دستور داد که بگویند «انَّ لَنَاالْعُزّی‏ وَ لا عُزّی‏ لَکُمْ» یعنی ما بت عزّی داریم و شما بت عزّی ندارید.


پیامبر نیز به مسلمانان دستور داد که پاسخ دهند «اللَّهُ مَوْلانا وَ لا مَوْلی‏ لَکُمْ» یعنی خدای مولای ماست و شما مولا ندارید.
[۳] کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۱۶۰.



امام صادق (علیه السلام) شعارهای جنگهای اسلامی را این گونه بیان فرمود:
جنگ بدر: «یا نَصْرَاللَّهِ اقْتَرِبْ» یعنی ای نصر خدا نزدیک شو، نزدیک شو.
جنگ بنی‌نضیر: «یا رُوحَ‏الْقُدُسِ ارِحْ» یعنی ای روح القدس ما را از دست دشمنان راحت‏نما.
جنگ بنی قینقاع: «یا رَبَنَّا لا یَغْلَبِنَّکَ» یعنی ای پروردگار ما مبادا دشمن پیروز شود.
جنگ خندق یا احزاب: «حم لا یَنْصَرُون» یعنی دشمنان پیروز نمی‏شوند.
جنگ طائف: «یا رضوان» و جنگ تبوک: «یا احَدْ، یا صَمَدْ» ای خدای یگانه و بی نیاز.
در فتح مکّه: «نَحْنُ عِبادُاللَّهِ حَقّاً حَقّاً» یعنی ما بندگان بحق خدا هستیم.
[۴] فروع کافی، ج ۳، ص ۴۷.    
[۵] وسائل‌الشیعه، ج۱۱، ص۱۰۵.    
[۶] المغازی، ج۱، ص۸.


 
۱. ↑ فرهنگ ورام، واژه های عربی، ص۲۱۳.
۲. ↑ مجمع البحرین، ج۲، ص۳۵۰.
۳. ↑ کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۱۶۰.
۴. ↑ فروع کافی، ج ۳، ص ۴۷.    
۵. ↑ وسائل‌الشیعه، ج۱۱، ص۱۰۵.    
۶. ↑ المغازی، ج۱، ص۸.



جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۷۹.



جعبه ابزار