صلاة خوف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نماز خوف همان «
نماز یومیه» است، ولی به صورت شکسته (مانند
نماز مسافر)
است خواه در
سفر باشد و خواه در
حضر، با
جماعت خوانده شود، یا
فرادی.
شرایط نماز
خوف چهار چیز است:
۱-
دشمن در جهت
مخالف قبله مستقر باشد.
۲- برای
مسلمانان بیم آن باشد که اگر تمام
لشگریان با هم برای خواندن
نماز بایستند، دشمن به آنان حمله کند.
۳- تعداد نفرات مسلمانان بحدّی باشد که اگر دو
فرقه شوند، یکی از آن دو فرقه یارای
مقاومت با دشمن را داشته باشند.
۴- احتیاج به بیشتر از دو دسته کردن
نمازگزاران نباشد.
قرآن کریم میفرماید: «وَاذا کُنْتَ فیهِمْ فَاقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا اسْلِحَتَهُمْ فَاذا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرائِکُمْ وَلْتَأْتِ طائِفَةٌ اخْری لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَاسْلِحَتَهُمْ...»«و چون (ای
پیامبر(صلی الله علیه واله)) میان
مؤمنان (
رزمندگان) هستی و برای آنها نماز به پا می کنی، گروهی از آنها با تو بایستند و
سلاحهای خویش را برگیرند، و چون
سجده کردند، عقبدار شما شوند گروهی دیگر که نماز نخواندهاند، بیایند و با تو نماز گزارند. آنها باید
وسایل دفاعی و سلاحهایشان را (در حال نماز) با خود حمل کنند.»
بدین ترتیب، امام جماعت، لشکریان را دو دسته کرده، یک گروه را در مقابل دشمن قرار میدهد دسته دوّم را برای اقتدا کردن به نماز فرا میخواند و یک
رکعت را با این
نمازگزاران خوانده، پس از برخاستن، رکعت دوم را تا آن حدّ طول میدهد که گروه دیگری که قبلًا در مقابل لشگریان دشمن قرار داشتند، جهت اقتدا به او میآیند، پس از رسیدن، آن دسته تکبیر گفته و با امام به رکوع میروند و پس از
سجود، امام برای
تشهد مینشیند و نماز گزاران جهت انجام دادن رکعت دوم بر خاسته، رکعت دوم را تماممیکنند و پس از تشهد به امام که تشهد را برای رسیدن دسته دوم طول داده، میپیوندند و با امام جماعت نماز را تمام میکنند. در نماز سه رکعتی امام مخیر است که با گروه اول یک رکعت و با گروه دوم دو رکعت نماز را جماعت بخواند و یا به عکس با گروه اول دو رکعت و با گروه دوم یک رکعت.
شهید ثانی (ره) در
شرح لمعه چنین اضافه میکند: در این نماز اگر امکان
قرائت و
ایماء در
رکوع و سجود، در هر رکعت نباشد، به جای همه اعمال بعداز
نیت و
تکبیر فقط ذکر
تسبیحات اربعه «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر» را بگوید و سپس تشهد گفته، نماز را سلام دهد.
جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۸۴-۸۵.
