• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فروع دین اسلام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



فروع دین، به تکالیف و آداب عملی شرعی گفته می‌شود.



فروع دین، مقابل اصول دین عبارت است از وظایف و آدابی که شارع مقدس بر مکلفان در مقام عمل و رفتار، وضع و تشریع کرده است.
[۱] رسائل و مسائل، ج ۳، ص۱۴۱-۱۴۲.



از احکام مرتبط با آن در باب اجتهاد و تقلید سخن گفته‌اند.


فراگیری و دانستن آن بخش از فروع دین که مورد نیاز و ابتلا می‌باشد، مانند نماز، روزه، زکات و خمس بر هر مکلفی واجب است.
[۲] مهذب الاحکام، ج۶، ص۳۱۵.



علم فقه متکفل تبیین فروع دین از طهارت تا دیات است.
[۳] فقه الشیعة (الاجتهاد والتقلید)، ص۱۶.



از تفاوت‌های فروع با اصول، جواز تقلید در اول و عدم جواز آن در دوم است، تفاوت دیگر فروع با اصول آن است که در فروع دین، ظن نیز همچون علم معتبر است؛ بدین معنا که راه دستیابی به فروع از منابع آن، تنها علم و قطع نیست؛ بلکه ظن نیز مجزی می‌باشد، البته مقصود از ظن، ظن خاص است که دلیل قطعی بر اعتبار آن وجود دارد، مانند ظن حاصل از خبر ثقه .
تفاوت یاد شده بنابر دیدگاه اصولیان است که ظن را در طریق تحصیل احکام شرعی کافی می‌دانند.


مکلّف برای دستیابی به فروع دین یا باید مقلّد باشد چنان‌که گذشت و یا مجتهد، مقصود از مجتهدکسی است‌که توانایی استنباط احکام شرعی را از منابع آن دارد.
[۴] توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۱۲-۱۳.
، مکلف می‌تواند برای تحصیل فروع دین، جز راه اجتهاد و تقلید، راه احتیاط را بر گزیند؛ لیکن در خود مسئله جواز یا عدم جواز احتیاط باید مجتهد یا مقلد باشد.
[۵] توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۱۲-۱۳.



۱. رسائل و مسائل، ج ۳، ص۱۴۱-۱۴۲.
۲. مهذب الاحکام، ج۶، ص۳۱۵.
۳. فقه الشیعة (الاجتهاد والتقلید)، ص۱۶.
۴. توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۱۲-۱۳.
۵. توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۱۲-۱۳.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۶۷۹، برگرفته از مقاله«فروع دین».    



جعبه ابزار