نُداوِلُها (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نُداوِلُها:
(نُداوِلُها بَيْنَ النّاسِ) داول، مُداولةً، از «مُداوله» به معنى اين است كه چيزى را در ميان عده‌اى يكى بعد از ديگرى گردش دهند (گردانيدن)، آيه مورد بحث مى‌گويد: «...و ما اين
روزها (پيروزى و شكست) را در ميان مردم مى‌گردانيم (كه اين خاصيت زندگى جهان است)». در اين قسمت اشاره به يكى از سنن الهى شده است كه در زندگى بشر حوادث تلخ و شيرينى رخ مى‌دهد كه هيچ‌كدام پايدار نيست، شكست‌ها، پيروزی‌ها، قدرت‌ها، عظمت‌ها و ناتوانی‌ها همه در حال دگرگونى هستند بنابراين نبايد شكست در يک ميدان و آثار آن را پايدار فرض كرد، بلكه بايد با بررسى عوامل و انگيزه‌هاى شكست از سنت تحول استفاده كرد و آن را به پيروزى مبدل ساخت. دنيا فراز و نشيب دارد و زندگى در حال دگرگونى است و «
خداوند اين ايام را در ميان مردم به طور مداوم گردش مى‌دهد» تا سنت تكامل از لابلاى اين حوادث آشكار شود.
به موردی از کاربرد نُداوِلُها در قرآن، اشاره می‌شود:
(إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُ وَ تِلْكَ الأيّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللّهُ الَّذينَ آمَنواْ وَ يَتَّخِذَ مِنكُمْ شُهَداء وَ اللّهُ لا يُحِبُّ الظّالِمينَ) (اگر در
جنگ احُد، به شما جراحتى رسيد و ضربه‌اى وارد شد، به آن جمعيّت نيز در (
جنگ بدر)، جراحتى همانند آن وارد گرديد و ما اين
روزها ى پيروزى و شكست را در ميان مردم مى‌گردانيم و اين خاصيّت زندگى دنيا است تا خدا، افرادى را كه ايمان آورده‌اند، مشخص سازد و خداوند از ميان خودتان، شاهدانى بگيرد و خدا ستمكاران را دوست نمى‌دارد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
در مورد جمله:
(وَ تِلْكَ الأيّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النّاسِ) كلمه يوم به معناى مقدار قابل ملاحظه از زمان است، كه حادثه‌اى از حوادث را در بر گرفته باشد و به همين جهت كوتاهى و بلندى اين زمان بر حسب اختلاف حوادث مختلف مى‌شود، هر‌چند كه استعمالش در مدت زمان بين طلوع و غروب خورشيد شايع شده است ولى چه بسا كه در ملک و سلطنت و قهر و غلبه و امثال آن نيز استعمال شود و اين استعمالى است مجازى، به علاقه ظرف و مظروف، (ظرف را كه همان كلمه يوم باشد در مظروفش يعنى قهر و غلبه اى كه در ظرف واقع شده استعمال مى‌كنند) و در نتيجه به جاى اين‌كه بگويند:
روزى كه فلان جماعت در آن اجتماع كردند، مى‌گويند:
روز فلان جماعت و به جاى اين‌كه بگويند: روزگارى كه
آل بویه زمام را به دست داشتند يا
آل فرعون قدرت را به دست گرفته بودند، مى‌گويند:
روز آل بويه و يا
روز آل فرعون گاهى هم در خود آن زمانى كه اين زمام‌دارى و قدرت در آن وقت واقع شده استعمال مى‌شود و مراد از ايام در آيه مورد بحث همين معنا است و كلمه مداولة به معناى دست به دست دادن چيزى است.
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نُداوِلُها»، ج۲، ص۶۶.
