• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آداب عباسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آدابِ عَبّاسی، کتابی فارسی حاوی دعاهای شبانه‌روزی، ترجمه ملاصدرالدین محمد بن محب علی معروف به صدرای تبریزی از محدّثان شیعی سده ۱۱ق/۱۷م می‌باشد.



این کتاب ترجمه مفتاح‌الفلاح نوشته بهاءالدین محمد بن حسین بن عبدالصمد جبل عاملی معروف به شیخ بهایی (۹۵۳ـ۱۰۳۱ق/۱۵۴۶ـ۱۶۲۲م) است، صدرای تبریزی شاگرد شیخ بهایی بوده و این کتاب را به نام شاه عباس صفوی اول (حکومت: ۹۹۶ـ ۱۰۳۸ق/۱۵۸۸ـ۱۶۲۹م) به فارسی برگردانده و توضیحاتی بر آن افزوده است.


مفتاح‌الفلاح دارای ۶ باب و در شرح اعمال و دعاهای مربوط به اوقات مختلف شبانه‌روز است. مؤلف این اوقات را به ۶ بخش تقسیم کرده است:
۱. از طلوع صبح صادق تا برآمدن آفتاب؛ ۲. از برآمدن افتاب تا نیمروز؛ ۳. از نیمروز تا غروب خورشید ؛ ۴. از غروب خورشید تا هنگام خواب ؛ ۵. از هنگام خواب تا نیمه شب ؛ ۶. از نیمه شب تا طلوع صبح صادق.
نگارش کتاب را شیخ بهایی در ۲۱ صفر ۱۰۵۱ق ۲۲ مه/ ۱۶۴۱م در شهر گنجة قفقاز به پایان برده است.


کتاب مفتاح الفلاح در ۱۳۰۴ق/۱۸۸۶م در بمبئی، ۱۳۱۷ق/۱۸۸۹م در تهران و ۱۳۲۴ق/۱۹۰۶م در مصر به چاپ رسیده، ولی آداب عباسی چاپ نشده است.


از این ترجمه فارسی نسخه‌هایی خطی در کتابخانه‌های ملی (تهران)، سلطنتیِ (سابق)، مجلس شورای اسلامی (سنای سابق)، مسجد جامع گوهرشاد ( مشهد )، ملی ملک و آستان قدس رضوی (مشهد)، مدرسه شهید مطهری (سپهسالار سابق)، آیت‌الله مرعشی ( قم ) و مرکزی دانشگاه تهران موجود است.


صدرای تبریزی ترجمه ملخّصی نیز از مفتاح‌الفلاح انجام داده است، برخی از مترجمان دیگر نیز مفتاح‌الفلاح را ترجمه یا شرح کرده‌اند.


آستان قدس، فهرست، ۶/۲۰۰.
آقابزرگ، الذّریعه، ۱/۲۴ـ ۲۵.
آیت‌الله مرعشی، فهرست خطی، ۱۰/۳۳۶ـ۳۳۷.
چهار کتابخانه مشهد، فهرست خطی، ص۵۹ ـ۶۰.
سلطنتی (سابق)، فهرست خطی دینی، ص۴۰۳.
سنای (سابق)، فهرست خطی، ۱/۹۶.
مدرس، محمدعلی، ریحانه‌الادب، تبریز، ۱۳۴۶ش، ۳/۳۰۱.
مشار، خانبابا، فهرست چاپی عربی، ص۸۸۰ ـ۸۸۱.
ملی ملک، فهرست خطی، ۲/۲ـ۳ و ۳۶۸ـ۳۶۹.





دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آداب عباسی»، شماره۱۲۰.    



جعبه ابزار