• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه تطهیر•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


آیه تطهیر، آیه ۳۳ سوره احزاب ، در باره پاک بودن اهل بیت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از هر نوع پلیدی می‌باشد.


به آیه ۳۳ سوره احزاب "آیه تطهیر" می‌گویند: (… انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت ویطهرکم تطهیرا)؛ "خدا فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان (پیامبر) بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند".
[۱] احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    


"تطهیر" در لغت، به معنای پاک کردن، و در این آیه به معنای پاک گردانیدن از پلیدی شرک و گناه است.
تعبیر به "انما" که معمولا برای حصر می‌آید، دلیل بر این است که این موهبت ویژه خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است.
جمله "یرید" اشاره به اراده تکوینی است، وگرنه، اراده تشریعی خداوند به لزوم پاکی، به خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اختصاص ندارد، و همه مردم بدون استثنا به حکم شرع ، موظفند از هرگونه گناه و پلیدی پاک باشند.
واژه " رجس " به معنای چیز ناپاک است؛ خواه ناپاک از نظر طبع آدمی باشد یا به حکم عقل یا شرع و یا همه این‌ها.

مقصود از اهل بیت در این آیه، به اجماع علمای شیعه و اکثر علمای اهل سنت ، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، علی بن ابی طالب علیه‌السّلام ، فاطمه سلام‌الله‌علیهم ، حسن علیه‌السّلام و حسین علیه‌السّلام است.
طبری در این باره می‌نویسد: "مراد خداوند ، خاندان محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است". و از رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم روایت شده است که فرمود: "این آیه درباره پنج تن نازل شده است: من، علی، حسن، حسین و فاطمه".
اقوال دیگری نیز مطرح شده است؛ مانند این که مقصود، خویشاوندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مانند آل علی علیه‌السّلام ، آل عقیل و آل جعفر است؛ و یا این که مقصود، زنان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است.
در جواب این قول گفته‌اند: اگر مراد از اهل بیت، زنان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بود، باید "عنکن و یطهرکن" به کار می‌برد؛ و حال آن که "یطهرکم" آمده است که به مردان اطلاق می‌شود و رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، علی علیه‌السّلام ، حسن علیه‌السّلام و حسین علیه‌السّلام جزو آنان بوده‌اند. در این باره احادیث بی شماری از صحابه و تابعین در کتاب‌های اهل سنت وجود دارد؛ مانند: جامع البیان ، ج۵ ص۷ - ۲۲، الجامع لاحکام القرآن ، ج۱۴، ص۱۸۲، تفسیر ابن کثیر ، ج۳، ص۴۹۲، بحرالمحیط ، ج۷، ص۲۲۸، مسند احمدبن حنبل ، ج۴، ص۱۰۷ و ج۶ ص۲۹۲و ۲۹۸ و مجمع البیان ، ج۵ ص۱۳۸ - ۱۳۹.
[۲] منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۱۶، ص۳۰۹.
[۳] سبحانی، جعفر، ۱۳۰۸ -، الایمان والکفرفی الکتاب والسنة، ج۱، ص۲۴۷.
[۴] حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص(۶۹-۷۰).
[۵] مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۹۲.    
[۶] فخر رازی، محمد بن عمر، ۵۴۴ - ۶۰۶ق، التفسیرالکبیر، ج۲۵، ص۲۰۹.    


۱. ↑ احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    
۲. ↑ منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۱۶، ص۳۰۹.
۳. ↑ سبحانی، جعفر، ۱۳۰۸ -، الایمان والکفرفی الکتاب والسنة، ج۱، ص۲۴۷.
۴. ↑ حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص(۶۹-۷۰).
۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۹۲.    
۶. ↑ فخر رازی، محمد بن عمر، ۵۴۴ - ۶۰۶ق، التفسیرالکبیر، ج۲۵، ص۲۰۹.    


فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«آیه تطهیر».    



جعبه ابزار