أصیل (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصیل: (بُکْرَةً وَ اَصِیلًا)«اصیل» نقطه مقابل آن
«بکرة» یعنی شامگاهان و آخر
روز است. بعضی گفتهاند: اطلاق این واژه بر آخر روز با توجّه به این که از مادّه
«اصل» گرفته شده، به خاطر آن است که آخر روز، اصل و اساس
شب را تشکیل میدهد. از بعضی از تعبیرات استفاده میشود که
«اصیل» گاه به فاصله میان
ظهر و
غروب اطلاق میگردد و از بعضی دیگر بر میآید که
«اصیل» به اوائل شب نیز گفته میشود؛ زیرا که آن را به
«عَشِیّ» تفسیر کردهاند و
«عَشِیّ» آغاز شب است؛
چنان که
نماز مغرب و
عشا را
«عشائین» میگویند.
حتی از بعضی کلمات استفاده میشود که
«عَشِیّ» از
زوال ظهر تا صبح فردا را نیز شامل میشو؛ اما با توجّه به این که
«اصیل» در آیه شریفه در مقابل
«بکرة» (صبحگاهان) قرار گرفته، و بعد از آن نیز سخن از
عبادت شبانه به میان آمده، روشن میشود منظور همان طرف آخر روز است.
(وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا) (و نام پروردگارت را هر
صبح و شام ياد كن).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: کلمه «بکرة» به معنای اول روز و کلمه «اصیل» به معنای آخر روز و بعد از
عصر است، و اگر
تسبیح را مقید به بکره و اصیل کرده، برای این است که این دو هنگام، هنگام تحول احوال
افق است، در صبح، افق تاریک روشن میشود، و در
غروب دوباره رو به تاریکی میگذارد، و این تغییر و دگرگونی مناسب با این است که خدای را منزه از تغیر و تحول، و معرض دگرگونی بودن بدانیم، ممکن هم هست دو کلمه بکرة و اصیل
کنایه باشد از دوام، مانند شب و روز در آیه
(یُسَبِّحُونَ لَهُ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ) (او را در شب و روز تسبیح میگویند، یعنی دائما در تسبیح او هستند)؛
یعنی مداومت کن بر
ذکر پروردگارت، که همان
نماز در بکره و اصیل یعنی صبح و عصر باشد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أصیل»، ص۴۹.