• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عصر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عصر در سه معنا به کار رفته‌است: فاصله زمانی بین زوال خورشید تا غروب آن؛بخش پایانی روز و فشردن.



عصر به زمان بین زوال خورشید تا غروب آن و نیز بر آخر روز اطلاق شده‌است.
[۱] لسان العرب و مجمع البحرین، واژه «عصر» و «عشا».
مراد فقها از عصر در نماز عصر ، زمان پس از زوال خورشید است.


از آن در باب‌های طهارت ، صلات ، صوم ، حج و نکاح سخن گفته‌اند.

۲.۱ - طهارت

به قول مشهور، وقت غسل جمعه تا زوال خورشید روز جمعه است.
گروهی گفته‌اند:کسی که پیش از زوال غسل نکرده، احتیاط آن است که پس از زوال تا عصر (آخر روز) بدون نیّت ادا و قضا، غسل کند.
[۴] توضیح المسائل مراجع، ج۱،ص۳۵۹.

زیارت اهل قبور در عصر پنج شنبه ، مستحب است.

۲.۲ - صلات

با زوال خورشید (زوال) وقت نماز ظهر و عصر فرا می‌رسد؛ لیکن از اول وقت به اندازه خواندن نماز ظهر اختصاص به نماز ظهر و از آخر وقت به مقدار خواندن نماز عصر، اختصاص به نماز عصر دارد.
مدت باقی مانده، مشترک میان نماز ظهر و عصر است.
به قول مشهور، وقت فضیلت نماز عصر از زمان رسیدن سایه شاخص به اندازه آن تا زمان دو برابر شدن آن، امتداد دارد
[۹] التنقیح (الصلاة)، ج۱، ص۲۰۷.
.
خوابیدن در عصر کراهت دارد.

۲.۳ - صوم

در این‌که وقت نیّت روزه مستحب تا زوال است یا تا بعد از عصر (قبل از غروب) امتداد دارد، اختلاف است.
مستحب است انسان در روز عاشورا تا عصر، بدون قصد روزه از خوردن و آشامیدن بپرهیزد و بعد از عصر چیزی بخورد
[۱۲] منتهی المطلب، ج۹، ص۳۸۰.
.

۲.۴ - حج

زیارت امام حسن مجتبی علیه السّلام در عصر روز جمعه مستحب مؤکد است.

۲.۵ - نکاح

آمیزش با همسر در عصر جمعه مستحب است.
[۱۵] العروة الوثقی، ج۵، ص۴۹۰.



۱. لسان العرب و مجمع البحرین، واژه «عصر» و «عشا».
۲. جواهر الکلام، ج۵، ص۷و۸.    
۳. العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.    
۴. توضیح المسائل مراجع، ج۱،ص۳۵۹.
۵. الحدائق الناضرة، ج۴، ص۱۷۰.    
۶. مستند الشیعة، ج۳، ص۳۲۰.    
۷. مستند الشیعة، ج۴، ص۲۲.    
۸. العروة الوثقی، ج۲، ص۲۵۱.    
۹. التنقیح (الصلاة)، ج۱، ص۲۰۷.
۱۰. وسائل الشیعة، ج۶، ص۵۰۳.    
۱۱. جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۹۵و۱۹۸.    
۱۲. منتهی المطلب، ج۹، ص۳۸۰.
۱۳. جامع المقاصد، ج۳، ص۸۶.    
۱۴. وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۴۰۸.    
۱۵. العروة الوثقی، ج۵، ص۴۹۰.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «عصر».    



جعبه ابزار