أَشْتات (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَشْتات: (یَصْدُرُ النَّاسُ اَشْتاتاً)«اَشْتات» جمع
«شَتّ» (بر وزن شط) به معنای متفرق و پراکنده است.
این اختلاف و پراکندگی، ممکن است به خاطر آن باشد که اهل هر مذهبی جداگانه وارد عرصه
محشر می‌شوند؛ یا اهل هر نقطه‌ای از مناطق زمین جدا وارد می‌شوند و یا این که گروهی با صورت‌های زیبا و شاد و خندان، و گروهی با چهره‌های عبوس، تیره و تاریک در محشر گام می‌نهند؛ یا هر امتی همراه
امام، رهبر و پیشوایشان هستند و یا این که
مؤمنان، با مؤمنان، و
کافران، با کافران محشور می‌شوند. جمع میان این تفسیرها کاملًا ممکن است؛ زیرا مفهوم آیه گسترده است.
(يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ) (در آن روز مردم به صورت گروه‌هاى پراكنده از
قبرها خارج مى‌شوند تا اعمالشان به آنها نشان داده شود).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه اشتات مانند کلمه شتی جمع شتیت است، که به معنای متفرق است. در آن روز اهل
سعادت و رستگاری از اهل
شقاوت و هلاکت متمایز می‌شوند، تا اعمال خود را ببینند، جزای اعمالشان را نشانشان دهند، آن هم نه از دور، بلکه داخل در آن جزایشان کنند، و یا به اینکه خود اعمالشان را بنا بر
تجسم اعمال به ایشان نشان دهند.
بعضی از مفسرین
گفته‌اند: منظور از متفرق بودنشان، متمایز بودن آنان از نظر سیما است، بعضی با روی سفید، و برخی با روی سیاه بیرون می‌آیند، بعضی با حالت
امنیت، برخی با حالت
فزع، و همچنین تمایزهای دیگر که از جزای اعمالشان و نتیجه حسابشان خبر می‌دهد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَشْتات»، ص۴۶.
