إِنْسَلَخَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انْسَلَخَ: (فَانْسَلَخَ مِنْها) «انْسَلَخَ» از
«انسلاخ» به معنای از پوست بیرون آمدن است؛ و اصل آن از
«سَلَخَ الشَّاةَ» یعنی «پوست گوسفند را کند»، گرفته شده است.
(وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِيَ آتَيْنَاهُ آيَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ) (و سرگذشت كسى كه
آيات خود را به او داديم، بر آنها بخوان كه سرانجام خود را از آن تهى ساخت و
شيطان در پى او افتاد، و از
گمراهان شد!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: معناى انسلاخ بيرون شدن و يا كندن هر چيزى است از پوست و جلدش، و اين تعبير
كنايه استعارى از اين است كه آيات چنان در
بلعم باعورا رسوخ داشت و وى آن چنان ملازم آيات بود كه با پوست بدن او ملازم بود، و بخاطر حبث درونى كه داشت از جلد خود بيرون آمد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(فَإِذَا انسَلَخَ الأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُواْ لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِن تَابُواْ وَ أَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَ آتَوُاْ الزَّكَاةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ) (و هنگامى كه ماههاى حرام پايان گرفت،
مشركان را هر جا يافتيد به قتل برسانيد؛ و آنها را اسير سازيد؛ و محاصره كنيد؛ و در هر كمينگاه، بر سر راه آنها بنشينيد. ولى اگر
توبه كنند، و نماز را برپا دارند، و زكات را بپردازند، آنها را رها سازيد؛ زيرا
خداوند آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه انسلاخ در اصل از سلخ الشاة -پوست گوسفند را كند- گرفته شده، و انسلاخ ماه يك نوع كنايه است از تمام شدن آن. و كلمه حصر به معناى جلوگيرى از بيرون شدن از محيط است. و مرصد اسم مكان از ماده رصد و به معناى آمادگى براى مراقبت است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إِنْسَلَخَ »، ص۷۹.
