ابوالفضل ابن‌اخوه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِبْن‌ِ اِخوَه، ابوالفضل عبدالرحیم بن احمد بن محمد بن ابراهیم بن الاخوة بغدادی شیبانی (۴۸۳- ۵۴۸ق/۱۰۹۰-۱۱۵۳م)، ادیب، شاعر، مفسّر و محدّث
شافعی بود.
وی در طلب
حدیث به
خراسان ،
نیشابور ،
ری ،
طبرستان و
اصفهان سفر کرد،
ولی ۴۰ سال در اصفهان اقامت داشت.
عمادالدین کاتب از وی به بزرگی یاد می‌کند و او را در حدیث،
تفسیر ،
نحو ،
ادب و
شعر یگانه زمان خود می‌داند و می‌گوید: برای استفاده از محضر وی به اصفهان رفتم و از اشعار نغز و افکار بدیعش بهره‌مند شدم
گویا وی در پایان عمر در
شیراز به سر می‌برده و در
شعبان ۵۴۸ق در همان شهر درگذشته است.
منتجب‌الدین عِجْلی فقیه
شافعی (د ۶۰۰ق/۱۲۰۴م) از وی حدیث نقل کرده
و وی از
ابوالفوارس طراد زینی ،
ابوالخطاب نصر بن بَطِر و دیگران روایت کرده است. وی از کتاب‌های بسیاری نسخه برداری کرده
و ابومسعود گوید: از وی شنیدم که می‌گفت ۲ هزار جلد کتاب به خط خود نوشته‌ام.
ابومحمد تنوخی شاعر گوید: من دیوان
شعر وی را که بیش از ۱۰ هزار بیت بود مطالعه کردم
چند تن از ادیبان و محدثان دیگر نیز به عنوان «ابن الاخوة» شهرت داشته‌اند.
(۱) ابن حجر عسقلانی، احمد، لسان المیزان، حیدرآباد دکن، ۱۳۳۰ق/ ۱۹۱۲م.
(۲) ابن خلکان، وفیات.
(۳) عمادالدین کاتب، محمد، خریدة القصر، به کوشش محمد بهجة الاثری، بغداد، ۱۹۷۶م.
(۴) عمادالدین کاتب، به کوشش شکری فیصل، دمشق، ۱۳۷۸ق/۱۹۵۹م.
(۵) کُتبی، محمد، فوات الوفیات، به کوشش احسان عباس، بیروت، ۱۹۷۴م.
(۶) ذهبی، شمس الدین محمد، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط و محمد نعیم عرقوسی، بیروت، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن اخوه، ابوالفضل»، ج۲،ص۸۷۰.
