• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احادیث ترغیب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



احادیث ترغیب، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و به احادیثی گفته می‌شود که انسان را برای رسید به ثواب به انجام عمل نیک تشویق می‌کند.



"ترغیب"در مقابل "ترهیب"به معنای راغب‌گردانیدن، به رغبت و خواهش‌انداختن و بر انگیختن. "ترهیب" به معنای ترسانیدن و خوف در دل کسی‌ انداختن است.


مراد از "احادیث ترغیب" احادیثی است که به امید رسیدن به ثواب انسان را برای انجام اعمال نیک و خیر راغب می‌سازند و نقش بر انگیختگی دارند. و مراد از "احادیث ترهیب" احادیثی است که برای نجات از عقاب انسان را نسبت به انجام اعمال زشت و ناپسند خائف ساخته و نقش باز‌دارندگی دارند. از آن دو به "احادیث مواعظ" تعبیر می‌شود.
با توجه به این که وظیفه علم رجال و درایه بررسی سند حدیث است برخی از اهل حدیث به این وظیفه در مورد "احادیث ترغیب و ترهیب" عمل نکرده‌اند در این خصوص گفته‌اند: افرادی هم‌چون احمد بن حنبل در احادیث ترغیب و ترهیب قائل به تساهل است.


در خلاصة الخلاصة آمده است برخلاف اجماع مسلمین کرامیه و مبتدئه قائل به جواز وضع حدیث برای ترغیب و ترهیب شده‌اند. و از شرح نخبه و مقدمه شرح مشکوة به دست می‌آید که حدیث موضوع در اصطلاح اهل حدیث حدیثی است که راوی آن مطعون به کذب باشد ولی ثبوت وضع و کذب در آن حدیث شرط نیست زیرا حکم به موضوع‌بودن قطعی نیست بلکه ظنّی است چه بسا دروغگو راست بگوید.


برخی دیگر گفته‌اند: ائمه حدیث در نقل احادیث صحت اسناد را شرط دانسته و تصریح کرده‌اند که در نقل "احادیث ترغیب و ترهیب" صحت اسناد شرط نیست اگر اسناد صحیح بود چه بهتر و اگر نبود در نقل آن‌ها و استناد به آن‌ها حرجی نیست. مالک در موطا، ابن مبارک در رقایق خود، احمد حنبل در رقایق خود، سفیان در جامع الخیر و دیگران این کار انجام داده‌اند.
[۶] ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه، ص۱۱۱.
[۷] ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه، ص۱۳۸.
[۸] اشعری قمی، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق، ج۳، ص۵۵.



در تنظیم این مقاله از منابع زیر استفاده شده است:

• اسکافی، محمد بن همام، کفایة الطالب فی علی بن ابی طالب.
• تهانوی، محمدعلی بن علی، کشاف اصطلاحات الفنون.
• موسوی زنجانی، محمد، الکفایه فی علم الدرایه.
• شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام.
• مکی عاملی، محمد، الالهیات علی هدی الکتاب و السُّنة و العقل.
• ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه.
• اشعری قمی، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق.
• سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، فتح المغیث.


۱. اسکافی، محمد بن همام، کفایة الطالب فی علی بن ابی طالب، ص۲۹۵.    
۲. تهانوی، محمدعلی بن علی، کشاف اصطلاحات الفنون، ج۲، ص۱۶۷۰.    
۳. موسوی زنجانی، محمد، الکفایه فی علم الدرایه، ص۳۳۹.    
۴. شاطبی، ابراهیم بن موسی، الاعتصام، ص۲۸۹.    
۵. مکی عاملی، محمد، الالهیات علی هدی الکتاب و السُّنة و العقل، ج۳، ص۵۵.    
۶. ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه، ص۱۱۱.
۷. ابوریه، محمود، الاضواء علی السنة المحمدیه، ص۱۳۸.
۸. اشعری قمی، سعد بن عبدالله، المقالات و الفرق، ج۳، ص۵۵.
۹. سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، فتح المغیث، ج۱، ص۳۴۹.    



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «احادیث ترغیب»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱۵.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات حدیثی




جعبه ابزار