اذی (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَذی: ناخوشایند. ناپسند «
(لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْاَذی)»
صدقات خود را با منت گذاردن و کار ناپسند
باطل نکنید.
گوئیم: فلانی مرا اذیت کرد یعنی درباره من کار ناپسندی انجام داد در
قاموس هست: «الْاَذِیَّةُ و الْاَذَی و هی المکروه»
در اقرب الموارد آمده «اَذَی یَاْذِی اَذاً و اَذَاةً: وصل الیه المکروه. الاسم الْاِذیَّةُ».
اَذَی
مصدر و اسم هر دو استعمال شده است در
الفائق بعد از نقل
حدیث «
«الْاِیمَانُ نَیِّفٌ وَ سَبْعُونَ دَرَجَةً اَدْنَاهَا اِمَاطَةُ الْاَذَی عَنِ الطَّرِیقِ»».
گوید: مراد از اذی خار و
سنگ و هر چیزی است که در راه‌ها سبب آزار می‌گردد فعل ثلاثی اذی از باب علم یعلم و مزیدش از
باب افعال و غیره آمده است نظیر «
(وَ ما کانَ لَکُمْ اَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ)»
شما را نرسد که
رسول خدا را اذیت کنید.
بنابر آن‌چه گذشت معنی
آیه «
(یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحِیضِ قُلْ هُوَ اَذیً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحِیضِ)»
چنین می‌شود و تو را از
خون حیض می‌پرسند بگو: آن چیز پلید و ناپسندی است از زنان در زمان حیض کناره کنید (مقاربت نکنید) و این در صورتی است که محیض اول را خون حیض و دوم را
اسم زمان بگیریم چنان‌که در «حیض» خواهد آمد در مجمع «اَذًی» را از
قتاده و
سدّی، قذر و
نجس نقل فرموده است. و به قولی: آن اذیت و زحمتی است برای زنان. در
تفسیر المیزان ذیل آیه فوق فرماید: اذی به معنی ضرر نیست گر چه بعضی گفته‌اند زیرا نمی‌شود با نفع مقابل کرد و گفت: نفع و اذی چنان‌که گفته می‌شود: نفع و ضرر. پس معنی آن چیز ناپسند و یا آزار است و گاهی به وجهی بر ضرر منطبق می‌شود.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اذی»، ج۱، ص۵۸.
