اعراض از لغو (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کارهای لغو در نظر
دین، آن اعمال
مباح و حلالی است که صاحبش در
آخرت و یا در
دنیا از آن سودی نبرد و سر انجام آن، منتهی به سود آخرت نگردد.
پرهیز از لغو و عمل بیهوده، از عوامل دستیابی به
بهشت :
«و الذین هم عن اللغو معرضون اولـئک هم الورثون الذین یرثون الفردوس هم فیها خــلدون.» «و آنان که از بیهوده رویگردانند آنانند که خود وارثانند همانان که بهشت را به
ارث می‌برند و در آنجا جاودان می‌مانند.»
" و الذین هم عن اللغو معرضون".
کار" لغو" آن کاری است که فایده نداشته باشد و بر حسب اختلاف اموری که فایده عاید آنها می‌شود مختلف می‌گردد. چه بسا فعلی که نسبت به امری لغو و نسبت به امری دیگر مفید باشد.
پس کارهای لغو در نظر دین، آن اعمال مباح و حلالی است که صاحبش در آخرت و یا در دنیا از آن سودی نبرد و سر انجام آن، منتهی به سود آخرت نگردد مانند
خوردن و
آشامیدن به انگیزه
شهوت در
غذا که لغو است، چون غرض از خوردن و نوشیدن گرفتن نیرو برای اطاعت و
عبادتخدا است. بنا بر این اگر فعل هیچ سودی برای آخرت نداشته باشد و سود دنیایی اش هم سر انجام منتهی به آخرت نشود، چنین فعلی لغو است و به نظری دقیقتر، " لغو" عبارت است از غیر
واجب و غیر
مستحب.
خدای عزّوجلّ در وصف
مؤمنین نفرموده که به کلی لغو را ترک می‌کنند، بلکه فرموده: از آن اعراض می‌کنند، چون هر انسانی هر قدر که با
ایمان باشد در معرض لغزش و
خطا است و خدا هم لغزش‌های غیر
کبائر را، در صورتی که از کبائر اجتناب شود بخشیده و فرموده است: " ان تجتنبوا کبائر ما تنهون عنه نکفر عنکم سیئاتکم و ندخلکم مدخلا کریما".
به همین جهت خدا مؤمنین را به این صفت ستوده که از لغو اعراض می‌کنند.
" آنها از هر گونه لغو و بیهودگی رویگردانند" (و الذین هم عن اللغو معرضون).
در واقع تمام حرکات و خطوط زندگی آنان هدفی را دنبال می‌کند، هدفی مفید و سازنده چرا که لغو به معنی کارهای بی هدف و بدون نتیجه مفید است.
در حقیقت لغو همانگونه که بعضی از
مفسران بزرگ گفته‌اند هر گفتار و عملی است که فایده قابل ملاحظه‌ای نداشته باشد. البته لغو تنها شامل سخنان و افعال بیهوده نمی‌شود بلکه افکار بیهوده و بی پایه‌ای که
انسان را از یاد خدا غافل و از تفکر در آنچه مفید و سازنده است به خود مشغول می‌دارد همه در مفهوم لغو جمع است.
در واقع مؤمنان آن چنان ساخته شده‌اند که نه تنها به اندیشه‌های باطل و سخنان بی اساس و کارهای بیهوده دست نمی‌زنند، بلکه به تعبیر
قرآن از آن" معرض" و رویگردانند.
جمله" الذین یرثون... "
بیان کلمه" وارثون" است و" وراثت مؤمنین
فردوس را" به معنای این است که فردوس برای مؤمنین باقی و همیشگی است، چرا که این احتمال می‌رفت که دیگران هم با مؤمنین شرکت داشته باشند و یا اصلا غیر مؤمنین صاحب آن شوند بعد از آنها
خداوند آن را به ایشان اختصاص داده و منتقل نموده است.
در
روایات هم آمده که برای هر انسانی در بهشت، منزلی و در آتش منزلی است و چون کسی بمیرد و داخل آتش شود، سهم بهشت او را به ارث به اهل بهشت می‌دهند.
" آنها وارثانند" (اولئک هم الوارثون).
همان وارثانی که فردوس و بهشت برین را به ارث می‌برند و جاودانه در آن خواهند ماند (الذین یرثون الفردوس هم فیها خالدون).
تعبیر به" ارث بردن" ممکن است اشاره به این باشد که مؤمنان بدون زحمت به آن می‌رسند همانند ارث که انسان زحمتی برای آن نکشیده است، درست است که نائل شدن به مقامات عالی بهشت، بسیار تلاش و کوشش و پاکی و خودسازی می‌خواهد ولی آن پاداش عظیم در مقابل این اعمال ناچیز بقدری زیاد است که گویی انسان بی زحمت به آن رسیده است.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اعراض از لغو».
