الآثار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَلآثار،
کتابی فقهی به
زبان عربی در ابواب گوناگون
فقه حنفی می‌باشد.
نوشته ابوعبدالله محمد بن
حسن بن فرقد شیبانی (۱۳۲ـ۱۸۹ق/۷۵۰ـ ۸۰۵م)،
فقیه حنفی می‌باشد.
از شاگردان بی‌واسطه
ابوحنیفه و
مالک بن انس بود،
و یکی از بنیادگذاران فقه حنفی که بیش‌تر آثارش را در ان زمینه نگاشته است.
شیبانی الآثار را از شرح باب
وضو در
فقه آغاز کرده و پس از آن سایر شاخه‌های فرعی فقه حنفی را تشریح کرده است.
روش او در تدوین این کتاب و دیگر کتابهایش، مقدم دانستن
حدیث بر رأی است، اما رأی را نیز یکسره نفی نکرده است.
این کتاب را نخستین‌بار،
عبدالحی لکهنوی در ۱۳۰۱ق/۱۸۸۴م در لکهنو و دیگر بار خود او آن را در ۱۳۰۹ق/۱۸۹۲م در لاهور همراه با توضیحاتی به زبان اردو به چاپ رسانده است. پس از آن چند بار دیگر تجدید چاپ شده و در ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م نیز به کوشش ابوالوفای افغانی در کراچی (پاکستان) به چاپ رسیده است.
نسخه‌های خطی آن در
کتابخانه مدرسیه فیضیه قم ،
موزه بریتانیا و کتابخانه‌های
هند و
ترکیه و کشورهای عربی موجود است.
(۱) بروکلمان (آلمانی)، ص ۲۸۸ـ۲۹۱.
(۲) جامعه‌الدول العربیه، مجله معهد المخطوطات العربیه، ۹ (۱) /۳۶.
(۳) سرکیس، معجم المطبوعات، ۲/۱۱۶۴؛ سزگین (عربی)، ۲/۵۲ ـ۷۳؛
(۴) فیضیه قم، فهرست خطی، ۱/۳ـ۴.
(۵) کحاله، عمر رضا، المنتخب من مخطوطات المدینه المنوره، دمشق، مجمع اللغه العربیه، ۱۹۷۳م، ص ۱۷.
(۶) مکتبه کوپریلی، فهرس مخطوطات، ۱/۱۲۶.
(۷) منجد، صلاح‌الدین، معجم المخطوطات المطبوعه، بیروت، دارالکتاب الجدید، ۱۴۰۰ق، ۲/۸۶.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «الآثار»، شماره۶۳. ==
