انذار اصحاب ایکه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حضرت شعیب علیه السلام، قومش (
اصحاب ایکه) را به رعایت تقوای الهی دعوت می‌کند، و از گرفتار شدن به
عذاب نابودکننده هشدار می‌دهد.
حضرت شعیب علیه‌السّلام به
اصحاب ایکه از گرفتار شدن به
عذاب نابودکننده هشدار می‌دهد:
کذب اصحـب لـیکة المرسلین. «اصحاب ایکه (شهری نزدیک
مدین) رسولان (
خدا) را
تکذیب کردند» اذ قال لهم شعیب الاتتقون. «هنگامی که شعیب به آنها گفت: «آیا
تقوا پیشه نمی کنید؟» فاتقوا الله واطیعون. «پس تقوای الهی پیشه کنید و مرا اطاعت نمایید! » اوفوا الکیل ولاتکونوا من المخسرین. «حق پیمانه را ادا کنید (و
کم فروشی نکنید)، و دیگران را به
خسارت نیفکنید» واتقوا الذی خلقکم والجبلة الاولین. «و از (نافرمانی) کسی که شما و اقوام پیشین را آفرید بپرهیزید! » (پروا از خدا می‌تواند به معنای بیم از عذاب خدا باشد.) (بنابراین، دعوت به
ترس از خدا، بیانگر
انذار از عذاب است.)
در این
آیات، اجمالی از داستان شعیب علیه‌السّلام که یکی از
پیامبران عرب است ذکر کرده و این داستان آخری از هفت داستانی است که در این
سوره آمده." کذب اصحاب الایکة المرسلین... رب العالمین" کلمه" ایکه" به معنای بیشه‌ای است که درختان تو درهمی داشته باشد. بعضی گفته اند این بیشه جنگلی بوده در نزدیکی‌های مدین که طایفه ای در آن زندگی می کرده اند و از جمله پیامبرانی که به سویشان مبعوث شده شعیب علیه‌السّلام بوده، وی اهل آن محل نبوده است و با مردمش بیگانه بوده، به دلیل اینکه در این داستان مانند داستانهای قبل،
پیغمبر مورد بحث را برادر آن قوم نخوانده و نفرموده" اخوهم شعیب" به خلاف
هود و
صالح که هم وطن با قوم خود بوده اند، و هم چنین
لوط که از راه مصاهره و سببی فامیل قوم خود بود و لذا درباره این سه تن فرموده: " اخوهم هود" و" اخوهم صالح" و" اخوهم لوط.
" اوفوا الکیل و لا تکونوا من المخسرین و زنوا بالقسطاس المستقیم" کلمه" کیل" به معنای مقیاسی است که متاع را از نظر حجم با آن می سنجند و وفا کردن به کیل به این معناست که آن را کم نگیرند، و کلمه" قسطاس" به معنای ترازویی است که متاع را از نظر وزن با آن می‌سنجند، و" استقامت قسطاس" به این است که آن را عادلانه به کار بزنند. و این دو
آیه دستور می دهد به اینکه کم فروشی نکنند و در دادن و گرفتن کالا
کیل و
ترازو را درست به کار ببرند.
و اصحـب الایکة و قوم تبع کل کذب الرسل فحق وعید. «و «اصحاب الایکه» (قوم شعیب) و قوم تبع (که در سرزمین
یمن زندگی می کردند)، هر یک از آنها فرستادگان الهی را
تکذیب کردند و وعده عذاب درباره آنان تحقق یافت!»
منظور از" قوم تبع" گروهی از مردم یمن است زیرا" تبع" لقبی است برای پادشاهان یمن به اعتبار اینکه مردم از آنها تبعیت می کردند، و ظاهر تعبیر
قرآن در اینجا و در یک آیه دیگر (۳۷- دخان) خصوص یکی از پادشاهان یمن است که در بعضی از
روایات نام او" اسعد ابو کرب" ذکر شده، و جمعی معتقدند که او مرد مؤمنی بود، و مردم را به پیروی از دعوت
انبیاء فرا می خواند، هر چند با او مخالفت کردند.
سپس به تمام این اقوام هشتگانه اشاره کرده، می گوید: " هر یک از آنها فرستادگان الهی را تکذیب کردند، و وعده عذاب خداوند درباره آنها تحقق یافت" (کل کذب الرسل فحق وعید).
این آیه تهدید و انذاری است برای
کفار، به خاطر اینکه
حق را بعد از اینکه در دسترسشان قرار گرفت و آن را شناختند، از در عناد و
لجاجت انکار کردند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «انذار اصحاب ایکه».
