• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بناک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بَنّاک، نیز «بَنْلاک»، به مالیاتی « عرفی » در قرن نهم، گفته می‌شود.



این مالیات را در زمان عثمانیان دهقانان متأهّلمُزَوَّجْ رعایا ») که زمینی کمتر از نیم « چِفْتْ » داشتند یا اصلاً دارای زمینی نبودند، می پرداختند. نوع اول را « اَکینْلوبنّاک » یا فقط «بناک» و نوع دوم را « جَبا بنّاک » یا « جَبا » می خواندند. احتمالاً واژه «بناک» از فعل عربی « بَنَکَ » مشتق شده باشد.


« بناکْ رسمی » در واقع، بخشی از نظام « چِفْت رسمی » بود و آن را می‌توان در اصل شامل دو یا سه فقره از خدمات هفتگانه (« قُلُّق، خِدْمت » دانست که « چفت رسمی » مشتمل بر آن است.


اساساً «بناک رسمی» را تیمارداران مستقیماً از رعایای مسلمانی دریافت می‌کردند که نام‌شان در « دفتر » به عنوان « رَعیّت » ایشان ثبت شده بود. اصطلاح «بناک» در «دفتر»ها به رعایایی اطلاق می‌شد که «بناکْ رسمی» می پرداختند.
به مجرد این‌که فردی ازدواج می‌کرد، موظف به پرداخت این مالیات می شد. اگر بعدها زنش را طلاق می‌داد، فقط مالیات مردان مجرّدمُجرّد رسمی ») را می‌پرداخت. رعایای چادرنشین نیز که حیوانات اهلی نداشتند، در صورت ازدواج مالیات «بناک» را می‌پرداختند.


بدین ترتیب، این مالیات اساساً مالیاتی سرانه به حساب می‌آمد و «رَعیّت رسمی » نیز نامیده می‌شد.


(۱) O L Barkan, XV, ue XVI, astrlarda Osmanli imperatorlugunda zirat ekonominin hukuki ve mal i esaslar i , Istanbul ۱۹۴۳.





دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بناک»، شماره۱۸۰۵.    



جعبه ابزار