• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بهشت شاکران (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آنان که قدر دان نعمت های الهی هستند و با اعمال نیک ، سپاسگزار خداوندند شاکرانند که مورد لطف و انعام پروردگارند.



خداوند به شکرگزاران درگاهش وعده بهشت داده است.
•... قال رب اوزعنی ان اشکر نعمتک التی انعمت علی وعلی ولدی... • اولـئک... فی اصحـب الجنة وعد الصدق الذی کانوا یوعدون (و انسان را (نسبت) به پدر و مادرش به احسان سفارش كرديم مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را به دنيا آورد و باربرداشتن و از شيرگرفتن او سى ماه است تا آنگاه كه به رشد كامل خود برسد و به چهل سال برسد مى‌گويد پروردگارا بر دلم بيفكن تا نعمتى را كه به من و به پدر و مادرم ارزانى داشته‌اى سپاس گويم و كار شايسته‌اى انجام دهم كه آن را خوش دارى و فرزندانم را برايم شايسته گردان در حقيقت من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‌پذيرانم •اينانند كسانى كه بهترين آنچه را انجام داده‌اند از ايشان خواهيم پذيرفت و از بديهايشان درخواهيم گذشت در (زمره) بهشتيانند (همان) وعده راستى كه بدانان وعده داده مى‌شده است.)

۱.۱ - توفیق شکر نعمت

« خداى تعالى در این آیه آن نعمتى را که سائل درخواست کرده نام نبرده ، تا هم نعمتهاى ظاهرى چون حیات ، رزق ، شعور و اراده را، و هم نعمتهاى باطنى چون ایمان به خدا اسلام ، خشوع ، توکل بر خدا و تفویض به خدا را شامل شود. پس جمله ((رب اوزعنى ان اشکر نعمتک ..)) درخواست این است که نعمت ثناء بر او را ارزانیش بدارد تا با اظهار قلبى و عملى نعمت او را اظهار نماید. اما قولى که روشن است . و اما عملى به اینکه نعمت هاى خدا را طورى استعمال کند که همه بفهمند نعمت وى از خداى سبحان است و خدا آن را به وى داده ، و از ناحیه خود او نیست ، و لازمه این گونه استعمال این است که عبودیت و مملوکیت این انسان در گفتار و کردارش هویدا باشد.
و اینکه کلمه ((نعمت)) را با جمله ((التى انعمت على و على والدى)) تفسیر کرده مى فهماند که شکر مذکورم از طرف خود سائل است ، و هم از طرف پدر و مادرش . و در حقیقت فرزند بعد از درگذشت پدر و مادرش زبان ذکر گویى براى آنان است ...
و خلاصه دعاى این است که خدا شکر نعمتش و عمل صالح را به وى الهام کند، و او را نیکوکار به پدر و مادرش سازد، و ذریه اش را براى او چنان کند که او را براى پدر و مادرش کرده بود. در تفسیر آیه ۱۴۴ از سوره آل عمران و آیه ۱۷ از سوره اعراف گفتیم که شکر نعمت خدا به معناى حقیقیش این است که بنده خدا خالص براى خدا باشد، پس ‌ برگشت معناى دعا به درخواست خلوص نیت و صلاح عمل است .»

۱.۲ - موهبت الهی

«و اين سومين موهبت الهى نسبت به آنها است كه آنان را با اين كه لغزش‌هائى داشته‌اند، شستشو داده، در كنار نيكان و پاكانى جاى مى‌دهد كه از مقربان درگاه اويند. ضمناً از اين تعبير استفاده مى‌شود كه منظور از «أَصْحابِ الْجَنَّةِ» در اينجا بندگان مقربى هستند كه هرگز گرد و غبار معصيت بر دامانشان ننشسته و اين مؤمنان توبه‌كار ، بعد از مغفرت الهى در كنار آنها و در سايه آنها جاى مى‌گيرند.
و در پايان آيه، براى تأكيد بر اين نعمت‌ها كه گفته شد، مى‌افزايد: «اين وعده صدقى است كه پيوسته به آنها داده شده است» «وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِي كانُوا يُوعَدُونَ».
چگونه وعده صدق نباشد، در حالى كه تخلف از وعده يا به خاطر پشيمانى و نادانى است، و يا از ضعف و ناتوانى، و خداوند از همه اين امور منزه است.»


۱. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۵.    
۲. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۶.    
۳. تفسیر مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۹، ص۱۴۴.    
۴. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۸، ص۳۰۸.    
۵. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۱، ص۳۴۷.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهشت شاکران».    



جعبه ابزار