تداخل مسببات1
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تداخل مسببات به اکتفا به
امتثال واحد در صورت
اجتماع اسباب متعدّد اطلاق می‌شود.
تداخل مسببات، به معنای اکتفا نمودن به امتثال واحد در مقام
امتثال اسباب و تکالیف متعدد است.
اگر در مبحث
تداخل اسباب ، نظریه عدم
تداخل پذیرفته شود، این بحث پیش می‌آید که مکلفی که ذمه او به
تکالیف متعدد مشغول شده، آیا در مقام عمل، می‌تواند به یک امتثال اکتفا کند یا باید چند امتثال نماید تا
ذمه او
آزاد شود.
مشهور اعتقاد دارند
قاعده در این مورد - همانند بحث تداخل اسباب - عدم تداخل است؛ به بیان دیگر،
اشتغال یقینی ، اقتضای
برائت یقینی دارد و برائت یقینی نیز در گرو تعدد امتثال در این موارد است.
یک
استثنا در این مورد وجود دارد و آن جایی است که نسبت میان دو
واجب عموم و خصوص من وجه باشد، مثل این که مولا بگوید: «اکرم عالما» و سپس بگوید: «اکرم هاشمیا»؛ در این جا اکرام فردی که هم
عالم و هم
هاشمی است باعث
برائت ذمه مکلف می‌گردد.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تداخل مسببات».
