تساقط کلی1
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تساقط کلی به
ترک عمل به تمام مدلول هر دو دلیل متعارضِ متعادل اطلاق میشود.
تساقط کلی، مقابل
تساقط جزئی بوده و مراد از آن، نادیده گرفتن
حجیت دو دلیل متعارض، به طور
مطلق (حتی حجیت مشترک آن دو بر نفی ثالث) است؛ برای مثال، حدیثی میگوید:
نماز جمعه واجب است، که لازمه آن
مستحب نبودن نماز جمعه است، و
حدیث دیگر میگوید: نماز جمعه
حرام است، که لازمه آن مستحب نبودن نماز جمعه است؛ در این جا این دو حدیث در وجوب و حرمت با هم
تعارض کرده و در نتیجه،
ساقط میشوند و افزون بر آن، حجیت آن دو دلیل، در نفی استحباب هم ساقط میشود؛ به این گونه تساقط، تساقط کلی گفته میشود؛ یعنی هم
مدلول مختص و هم
مدلول مشترک دو دلیل نادیده گرفته میشود.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تساقط کلی».