تعارض اجماع منقول و اجماع منقول
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعارض
اجماع منقول و اجماع منقول، تنافی مدلول دو اجماع منقول را میگویند.
تعارض اجماع منقول و اجماع منقول، تنافی میان مدلول دو اجماع منقول در یک
مسئله فقهی است، مثل این که یک اجماع منقول میگوید: «
نماز جمعه واجب است» و اجماع منقول دیگر میگوید: «نماز جمعه واجب نیست».
در این که آیا این تعارض، تعارض در
سبب (آرای فقها) است یا تعارض در مسبب (
رای معصوم )؛ اختلاف وجود دارد؛ نظریه
مشهور میان علما، تعارض به حسب مسبب (رای معصوم) میباشد. روشن است که در یکی از این دو
اجماع ، به طور قطع رای امام علیهالسّلام وجود ندارد، اما به حسب سبب، تعارضی نیست، چون ممکن است هر دو اجماع منقول درست باشد.
در تعارض بین دو اجماع منقول،
ترجیح با اجماعی است که مخالف
مذهب عامه باشد، چون اجماع موافق عامه، ممکن است مستند به خوف یا
تقیه باشد. و اگر هر دو اجماع از این نظر مساوی بود یعنی هر دو مخالف عامه یا هر دو موافق عامه بود
حکم تخییر جاری میشود.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تعارض اجماع منقول و اجماع منقول».