• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفاسیر قرن دوازدهم قمری•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


برخی قرن دوازدهم هجری را قرن سرخوردگی از فلسفه و حکمت و بازگشت به اخبار و حدیث دانسته‌اند. در این قرن، پرورش یافتگان مکتب اهل بیت علیه‌السّلام آثار تفسیری و روایی خود را ارائه کردند.


نام پاره‌ای از نوشته‌های تفسیری این دوره عبارت است از:
۱. کنزالدقائق و بحرالغرائب اثر میرزا محمد مشهدی (م ۱۱۰۲ق). تفسیر مذکور در چهار مجلد بزرگ به زبان عربی و به شیوه روایی تالیف شده است.
۲. الاتحاف لطلبة الکشاف نوشته قاضی ضیاء الدین صالح بن مهدی بن علی المقبلی (م ۱۱۰۸ق). این تفسیر شرح و حاشیه‌ای است بر تفسیر کشاف زمخشری.
۳. البرهان فی تفسیر القرآن ، به قلم علامه سید هاشم بحرانی (م ۱۱۰۷ق). این تفسیر به زبان عربی و از جمله تفاسیر روایی و در شش جلد نگارش یافته است.
۴. جواهرالاسرار و ذخائرالانوار تالیف سید محمدعلی علوی سبزواری (م ۱۱۱۰ق) تفسیری است به شیوه روایی و به زبان عربی.
۵. بدیع البیان لمعانی القرآن اثر شیخ حسینعلی خان بن الشیخ بن علی خان (م ۱۱۱۵ق)، به تفسیر سوره فاتحه پرداخته و به روش روایی - عرفانی نوشته شده است.
۶. المعین نوشته نورالدین محمد بن مرتضی کاشانی (م بعد از ۱۱۱۵ق) در یک جلد، به شیوه روایی - کلامی و به زبان فارسی.
۷. تفسیر حکیم قمی ، به قلم شیخ ملا محمدحسین فرزند محمد مفید (م ۱۱۲۶ق) در یک جلد بزرگ، به زبان فارسی و به روش کلامی-روایی نگارش یافته است.
۸. مجمع التفاسیر تالیف شیخ ملامحمد بن علی بن حسین نجار ، از علما و مفسران امامیه (م ۱۱۴۰ق) این تفسیر نیز روایی-کلامی و به زبان عربی است.
۹. قلائد الدرر فی بیان آیات الاحکام بالاثر شیخ احمد بن اسماعیل بن عبدالنبی الجزایری النجفی (م ۱۱۵۱ق)، در بیان آیات الاحکام و به زبان عربی است.
۱۰. تفسیر ملا رفیعا اثر ملا رفیع الدین خراسانی (م ۱۱۶۱ق). به سبک روایی-حکمی.

از تفاسیر اهل سنت در این قرن نیز می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱. روح البیان اثر اسماعیل حقی بروسوی (م ۱۱۳۷ ق)؛
۲. التفسیرات الاحمدیه فی بیان الآیات الشرعیة نوشته احمد بن ابی سعید ملاجیون (۱۰۴۷-۱۱۳۰ ق)؛
۳. الفتوحات الالهیه بتوضیح تفسیر الجلالین للدقائق الخفیة تالیف سلیمان بن عمر عجیلی مصری معروف به جمل (م ۱۱۹۶ ق).
[۱] عقیقی بخشایشی، عبد الرحیم، ۱۳۲۲ -۱۳۹۱، طبقات مفسران شیعه، ج۳، ص(۲۸۱-۴۷۷).
[۲] ایازی، محمد علی، ۱۳۳۳ -، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، ص۸۰۰.
[۳] شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص(۱۵۹-۱۷۲).


مفسران قرن دوازدهم .

۱. ↑ عقیقی بخشایشی، عبد الرحیم، ۱۳۲۲ -۱۳۹۱، طبقات مفسران شیعه، ج۳، ص(۲۸۱-۴۷۷).
۲. ↑ ایازی، محمد علی، ۱۳۳۳ -، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، ص۸۰۰.
۳. ↑ شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص(۱۵۹-۱۷۲).


فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«تفاسیر قرن دوازدهم قمری».    



جعبه ابزار