تقبل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَقَبُّل (به فتح تاء و قاف و تشدید و ضم باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای پذيرفتن بر وجهی كه مقتضى
ثواب باشد.
تَقَبُّل:
پذيرفتن بر وجهی كه مقتضى
ثواب باشد.
آيات قرآن مؤيّد معنای بالا است:
(إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ) (خدا، تنها از پرهيزگاران مى‌پذيرد)
معلوم است كه
قبول خدا مقتضى ثواب است.
ايضا:
(رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ) (پروردگارا! از ما بپذير، كه تويى شنوا و دانا)
در آيه
(فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَ أَنْبَتَها نَباتاً حَسَناً) (
خداوند، او «
مريم» را به طرز نيكويى پذيرفت؛ و به طرز شايسته‌اى، نهال وجود او را رويانيد و پرورش داد)
طبرسى فرموده: چون در «تقبّلها» معنى قبول هست لذا
مصدر آن قبول آمده است.
به نظر نگارنده «تقبّلها» مقتضى ثواب و «بِقَبُولٍ» با قيد «حَسَنٍ» در جاى تقبّل است و تقدير چنين است «تقبّلها تقبّلا».
قَبول مصدر است گر چه
لازم بود به ضمّ قاف باشد، مثل: دُخول و خُروج و قُعود؛ ولى
سيبويه گفته: پنج مصدر از اين وزن به فتح اول آمده: قَبول،
وَضوء،
طَهور،
وَقود و
وَلوغ.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قبل"، ج۵، ص۲۲۵.
