تقوا و اطاعت از کافران (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

انسان متقی تحت اطاعت کافران نخواهد بود.

---

تقوا، مستلزم پرهیز از اطاعت کافران می‌باشد:
یـایها النبی اتق الله ولا تطع الکـفرین والمنـفقین ان الله کان علیمـا حکیمـا.
ای پیامبر! تقوای الهی پیشه کن و از کافران و منافقان اطاعت مکن که خداوند عالم و حکیم است.

از خطرناکترین پرتگاه‌هایی که بر سر راه رهبران بزرگ قرار دارد مساله پیشنهادهای سازشکارانه‌ای است که از ناحیه مخالفان مطرح می‌گردد، و در اینجا است که خطوط انحرافی بر سر راه رهبران ایجاد می‌شود و سعی دارد آنها را از مسیر اصلی بیرون برد، و این آزمون بزرگی برای آنها است. مشرکان مکه و منافقان مدینه بارها کوشیدند که با طرح پیشنهادهای سازشکارانه پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله را از خط توحید منحرف سازند، از جمله همان بود که در شأن نزول فوق خواندیم. اما نخستین آیات سوره احزاب نازل شد و به توطئه آنها پایان داد و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را به ادامه روش قاطعانه‌اش در خط توحید بدون کمترین سازش دعوت نمود. این آیات مجموعا چهار دستور مهم به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌دهد:
دستور اول در زمینه تقوی و پرهیزکاری است که زمینه ساز هر برنامه دیگری می‌باشد می‌فرماید: ای پیامبر تقوای الهی پیشه کن (یا ایها النبی اتق الله). حقیقت تقوی همان احساس مسئولیت درونی است و تا این احساس مسئولیت نباشد انسان به دنبال هیچ برنامه سازنده‌ای حرکت نمی‌کند. تقوی انگیزه هدایت، و بهره گیری از آیات الهی است، چنان که در آیه دوم سوره بقره می‌خوانیم هدی للمتقین، این قرآن مایه هدایت پرهیزکاران است. درست است که مرحله نهایی تقوی بعد از ایمان و عمل به دستورات خدا حاصل می‌شود ولی مرحله ابتدایی آن قبل از همه این مسائل قرار داد. چرا که انسان اگر احساس مسئولیتی در خود نکند به دنبال تحقیق از دعوت پیامبران نمی‌رود، و نه گوش به سخنان آنها فرا می‌دهد، حتی مساله دفع ضرر محتمل را که علمای کلام و عقائد آن را پایه تلاش برای معرفة الله ذکر کرده‌اند در حقیقت شاخه‌ای از تقوی است. دستور دوم نفی اطاعت کافران و منافقان است، می‌فرماید: از کافران و منافقان اطاعت مکن! (و لا تطع الکافرین و المنافقین). و در پایان این آیه برای تاکید این موضوع می‌گوید: خداوند عالم و حکیم است (ان الله کان علیما حکیما). اگر فرمان ترک پیروی آنها را به تو می‌دهد روی علم و حکمت بی پایان او است، زیرا می‌داند در این تبعیت و سازشکاری چه مصائب دردناک و مفاسد بی شماری نهفته است. به هر حال، بعد از تقوا و احساس مسئولیت، نخستین وظیفه شستشوی صفحه دل از اغیار و ریشه کن نمودن خارهای مزاحم از این سرزمین است.

---