تنجیز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انشای مفاد
عقد یا
ایقاع بدون منوط کردن آن به چیزی را تَنجیز گویند و از این عنوان در باب
تجارت، سخن رفته است.
تنجیز مقابل
تعلیق عبارت است از اینکه
مفاد عقد یا
ایقاع بدون
مشروط کردن آن به چیزی دیگر
انشاء گردد، مثلا
فروشنده بگوید: این کتاب را به تو فروختم؛ بدون آنکه
فروختن کتاب را منوط به چیزی دیگر همچون بازگشت زید از سفر بکند.
از شرایط
صحّت عقد یا ایقاع، منجّز بودن مفاد آن است. بر این شرط ادعای
اجماع شده است.
در اینکه مراد از تنجیزی که بر
لزوم آن ادعای اجماع شده چیست؟ و اینکه چه نوع تعلیقی مضرّ به آن است؟ نظرات مختلفی مطرح است.
قدر متیقّن معلّق نکردن مفاد
عقد یا ایقاع بر امری است که تحقق آن در حال یا آینده
مشکوک است. هرچند برخی حتی این نوع تنجیز را
شرط ندانستهاند.
نکته در خور توجه در اشتراط تنجیز قلمرو آن است؛ بدین معنا که آنچه مورد بحث و محل اختلاف است شرطیت تنجیز نسبت به مُنشَأ (مفاد عقد یا ایقاع) است نه نسبت به نفس انشاء؛ چه اینکه منجّز بودن انشاء امری بدیهی و مورد پذیرش همه است و تعلیق آن غیر
معقول و
محال میباشد.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۴۰.