تَعجَل (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَعجَل:
(وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ) تَعجَل: در اصل از مادّه
«عَجَلَة» به معنى «شتاب كردن» و چيزى را پيش از هنگام خواستن است.
اين آيه، خطاب به پيامبر اكرم (ص) مى‌گويد:
«...و نسبت به قرآن عجله مكن پيش از آن‌كه وحى آن بر تو تمام شود...» (وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ)
از آنجا كه گاه پيامبر (ص) به خاطر عشق به فراگيرى قرآن و حفظ آن براى مردم به هنگام دريافت وحى عجله مى‌كرد و كاملاً مهلت نمى‌داد تا جبرئيل سخن خود را تمام كند، آيه مذكور به او تذكر مى‌دهد كه تا وحى بر تو تمام نشده نسبت به قرآن عجله مكن... .
از بعضى ديگر از آيات قرآن نيز استفاده مى‌شود كه پيامبر (ص) به هنگام نزول وحى شور مخصوصى داشت كه سبب مى‌شد براى دريافت وحى عجله كند؛ مانند:
(لا تُحَرِّکْ بِهِ لِسانَکَ لِتَعْجَلَ بِهِ إِنَّ عَلَيْنا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ فَإِذا قَرَأْناهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ) «پس بلند مرتبه است خداوندى كه فرمانرواى حقيقى است و اى پيامبر نسبت به تلاوت قرآن، پيش از آن‌كه وحى آن بر تو تمام شود، شتاب مكن و بگو: «پروردگارا! علم مرا افزون كن.»
به مواردی از کاربرد
تَعجَل در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِن قَبْلِ أَن يُقْضَى إِلَيْکَ وَحْيُهُ وَ قُل رَّبِّ زِدْنی عِلْمًا) (و در این هنگام پادشاه گفت: «من درخواب دیدم هفت گاو چاق را که هفت گاو لاغر آن‌ها را می‌خورند و هفت خوشه سبز و هفت خوشه خشکیده؛ که خشکیده‌ها بر سبزها پیچیدند و آن‌ها را از بین بردند. ای گروه
اشراف! درباره خواب من نظر دهید، اگر خواب را
تعبیر می‌کنید.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: جمله
(وَ لا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ) نهى از عجله در قرائت قرآن است و معناى جمله
(مِنْ قَبْلِ أَنْ يُقْضى إِلَيْکَ وَحْيُهُ) اين است كه قبل از تمام شدن وحى از ناحيه فرشته وحى، در خواندن آن عجله مكن.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عجاف»، ج۳، ص۱۰۵-۱۰۶.
