حبل‌الله (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حبل الله ریسمان الهی است که وسیله اتصال
انسان به
خداوند است، و به
قرآن،
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) خاندان پیامبر و
امامان معصوم علیهم السلام
تفسیر شده است.
حبل، سبب و وسیله‌ای است که با آن می‌توان به خواسته و هدف رسید،
یا هر چیز ممتد و طولانی است که وسیله رسیدن به هدف یا محکم کردن چیزی قرار می‌گیرد.
حبل الله، چیزی است که موجب اتصال
انسان به
خداوند می‌شود
و همین معنای سوم در اینجا منظور است. در این مدخل از واژه «حبل الله» و «حبل من الله» استفاده شده است.
در
آیه ۱۰۳
سوره آل عمران مسئله «
اتحاد و
مبارزه با هر گونه
تفرقه» مطرح شده است: «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ»؛ همگی به
ریسمان الهی چنگ زنید و از هم پراکنده نشوید.
مفسران درباره منظور از «حبل الله» (ریسمان الهی) چند احتمال ذکر کرده‌اند:
قرآن؛
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله؛ خاندان پیامبر و
امامان معصوم علیهم السلام.
در
روایات پیامبر صلی الله علیه و آله و
ائمه اطهار علیهم السلام نیز تعبیرهای گوناگونی دیده می‌شود. در تفسیر «الدّرّ المنثور» از پیغمبر صلی الله علیه و آله و در کتاب «
معانی‌الاخبار» از
امام سجاد علیه السلام نقل شده است که فرمودند: «حبل الله» قرآن است.
در تفسیر «
عیاشی» از
امام باقر علیه السلام نقل شده است: «ریسمان الهی که مردم مأمور به چنگ زدن به آن هستند، «آل محمد صلی الله علیه و آله» است. همچنین در «
التفسیر الکبیر»
فخررازی، «
مجمع‌البیان» و «
المیزان» همه این احتمالات بیان شده‌اند.
این تعبیرها - همان‌گونه که بیشتر مفسران گفته‌اند - هیچ اختلافی با یکدیگر ندارند؛ زیرا منظور از ریسمان الهی هر گونه وسیله ارتباط با ذات پاک خداوندی است؛ حال این وسیله اسلام باشد یا قرآن یا پیامبر و
اهل بیت او، فرقی نمی‌کند؛ به عبارت دیگر «حبل الله» یعنی «وسیله ارتباط با خدا» و این مفهوم مصادیق متعددی می‌تواند داشته باشد که همه موارد مذکور از مصادیق این مفهوم وسیع هستند.
قرآن را «حبل‌الله» می‌خوانند؛ چون هر کس به آن تمسک جوید، از غرق شدن در
گمراهی نجات یافته،
هدایت می‌شود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حبل‌الله».
