• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسن (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: حسن (ابهام‌زدایی).

حُسْن (به ضم حاء و سکون سین) و حَسَن‌ (به فتح حاء و سین)، از واژگان قرآن کریم به معنای زیبایی و نیکویی است.



حُسْن به معنی زیبائی و نیکوئی است. در قاموس گوید: «الْحُسْنُ‌: الجَمَال» (زیبائی) در صحاح گفته: «الْحُسْنُ‌: نقیضُ الْقُبْحِ» (نیکی).
حَسَن‌ وصف است به معنی زیبا و نیکو.


هر دو معنی واژه حُسْن در قرآن یافت می‌شود مثل‌: (وَلا اَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ اَزْواجٍ وَ لَوْ اَعْجَبَکَ‌ حُسْنُهُنَ‌) «و نه تو راست که آنها را به همسران دیگر عوض کنی گر چه زیبائی ایشان تو را بشگفت آورد.» و مثل‌: (وَوَصَّیْنَا الْاِنْسانَ بِوالِدَیْهِ‌ حُسْناً) «انسان را نسبت به پدر و مادرش به نیکی سفارش کرده‌ایم.» راغب گوید: حُسْن عبارت است از هر چیز سرور آور و خوش آیند. قول راغب جامع هر دو معنای فوق است زیرا خوش آیند شامل هر دو از زیبائی و نکوئی است.
حسن در قرآن هم مصدر آمده و هم اسم. مثل آیه ۸ عنکبوت که ذکر شد و مثل‌: (اِمَّا اَنْ تُعَذِّبَ وَ اِمَّا اَنْ تَتَّخِذَ فِیهِمْ‌ حُسْناً) (يا آنان را مجازات مى‌كنى، و يا روش نيكويى در مورد آنها انتخاب مى‌نمايى.) که هر دو مصدرند و می‌شود گفت که اسمند و نحو: (وَاللَّهُ عِنْدَهُ‌ حُسْنُ‌ الْمَآبِ‌) (وَاللَّهُ عِنْدَهُ‌ حُسْنُ‌ الثَّوابِ‌) که هر دو اسمند یعنی: «برگشت خوش آیند و ثواب دلپسند نزد خداست.»
حَسَن‌ وصف است به معنی زیبا و نیکو. (فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ‌ حَسَنٍ‌) «پروردگارش او را پذیرفت پذیرشی نیکو.» (مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً) (كيست كه به خدا قرض نيكويى دهد؟) موارد استعمال آن: قبول حسن، قرض حسن، متاع حسن، رزق حسن، اجر حسن، بلاء حسن و غیره است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۳۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۳۵.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ج۵۷.    
۴. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۲۱۳.    
۵. جوهری، اسماعیل بن حماد، صحاح تاج اللغة، ج۵، ص۲۰۹۹.    
۶. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۳۶.    
۷. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۵۷.    
۸. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۳۵.    
۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۲.    
۱۰. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۸.    
۱۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۳۵.    
۱۲. کهف/سوره۱۸، آیه۸۶.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۳.    
۱۴. آل عمران/سوره۳، آیه۱۴.    
۱۵. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۵.    
۱۶. آل عمران/سوره۳، آیه۳۷.    
۱۷. بقره/سوره۲، آیه۲۴۵.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حسن»، ج۲، ص۱۳۴-۱۳۵.    



جعبه ابزار