• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسن بن عبدالله سیرافی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ابوسعید حسن بن عبداللّه سیرافی مرزبانی (۲۸۴-۳۶۴ق) در سیراف فارس زاده شد و فقه را در عمان آموخت. او در بغداد ساکن شد، مذهب حنفی داشت و مدتی قاضی بود. آثار او شامل شرح کتاب سیبویه و الاقناع فی النحو است. وی در ۳۶۴ق درگذشت و در بغداد دفن شد.



ابوسعید حسن بن عبداللّه بن مرزبان سیرافی مرزبانی (۲۸۴-۳۶۴ق)، او سال ۲۸۴ هجری در سیراف فارس به دنیا آمد. فقه را در عمان آموخت، و بعدها به بغداد رفت و آنجا ساکن شد. پدرش مجوسی و نامش بهزاد بود؛ ولی ابوسعید نام او را به عبداللّه تغییر داد.


حسن بن عبداللّه سیرافی قرآن را از ابوبکر بن مجاهد، لغت را نزد ابوبکر بن درید و نحو را از ابوبکر بن سراج فراگرفت و حسین بن محمد بن جعفر و علی بن ایوب قمی از او روایت کرده‌اند.


رجال نویسان اهل سنّت حسن سیرافی را آشنا به لغت، نحو، فقه، قرائات، کلام، شعر و علوم دیگر دانسته و گفته‌اند مدتی در بغداد قاضی بود.


حسن بن عبداللّه سیرافی مذهبش حنفی و فتاوایش مطابق با آنان بود.
[۵] قرشی، عبدالقادر بن محمد، الجواهر المضیئه، ص۲، ج۶۶.



آثار حسن بن عبداللّه سیرافی عبارت‌اند از:
• شرح کتاب سیبویه؛
• الفاظ القطع و الوصل؛
• الاقناع فی النحو،
• اخبار النحاة.



خطیب بغدادی سن ابوسعید حسن بن عبداللّه را هنگام مرگش هشتاد سال و بنا بر قوی‌ترین قول در سال ۳۶۴ هجری می‌داند. او در مقبره خیزران بغداد به خاک سپرده شد.
(دیگر منابع:
[۱۴] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ص۲، ج۱۱۰۷.
[۱۵] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاة، ص۱، ج۵۰۷.
[۱۶] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ص۲، ج۲۱۸.
[۱۷] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ص۳، ج۶۵.
[۱۸] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ص۲، ج۱۲۸.
)

۱. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ص۸، ج۳۱۶.    
۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادبا، ص۸، ج۱۴۹.    
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ص۸، ج۳۱۶.    
۴. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ص۱۴، ج۲۶۴.    
۵. قرشی، عبدالقادر بن محمد، الجواهر المضیئه، ص۲، ج۶۶.
۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ص۲۶، ج۳۹۵.    
۷. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ص۲، ج۷۹.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ص۱۶، ج۲۴۸.    
۹. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ص۳، ج۳۳۹.    
۱۰. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ص۳، ج۲۹۴.    
۱۱. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ص۲، ج۱۶۵.    
۱۲. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ص۱۱، ج۲۹۴.    
۱۳. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ص۱۱، ج۴۱.    
۱۴. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ص۲، ج۱۱۰۷.
۱۵. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیه الوعاة، ص۱، ج۵۰۷.
۱۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ص۲، ج۲۱۸.
۱۷. ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ص۳، ج۶۵.
۱۸. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ص۲، ج۱۲۸.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حسن بن عبدالله سیرافی»، ج۲، ص۱۷۰.






جعبه ابزار