• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسین بن‌ علی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


امام حسین علیه السلام، فرزند علی بن ابی طالب علیهما السلام و فاطمه زهرا علیهاالسّلام ، امام سوم شیعیان است.در این مدخل از آیاتی که درباره اهل بیت و ائمه علیهم السلام، از جمله امام حسین علیه‌السّلام با توجه به منابع اهل سنت
[۱] اسباب النزول، واحدی، ص۳۵۵.    
[۲] جامع البیان، ج۱۲، جزء ۲۲، ص۱۰ - ۱۲.
[۳] الدرالمنثور، سیوطی، ج۶، ص۶۰۳ - ۶۰۶.    
و شیعه
[۴] الاحتجاج، ج۱، ص۱۲۳.
[۵] بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰، ص۱۴۱.    
[۶] تفسیر عیاشی، عیاشی، ج۱، ص۲۵۰.    
نازل گردیده، استفاده شده است.


امام حسین علیه السلام، در جریان مباهله با نصارای نجران حضور داشتند.(«مباهله» به معنای نفرین و لعنت دو نفر یا دو گروه متنازع در پیشگاه خداوند، برای اثبات حقانیت خود و نابودی طرف مقابل است.)
[۷] لسان العرب، ابن منظور، ج۱۱، ص۷۱، «بهل».    

فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا وابناءکم ونساءنا ونساءکم وانفسنا وانفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله علی الکـذبین.(هرگاه بعد از علم و دانشی که (در باره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: «بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آنگاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.)
[۸] آل عمران/سوره۳، آیه۶۱.    
(آیه یاد شده درباره مباهله پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به همراه فاطمه، علی، حسن و حسین علیهم‌السّلام با نصارای نجران است.
[۹] تفسیر نورالثقلین، حویزی، ج۱، ص۳۴۷ - ۳۴۹، ح ۱۵۷ - ۱۶۶.    
[۱۰] الدرالمنثور، سیوطی، ج۲، ص۲۳۰ - ۲۳۱.    
[۱۱] روح المعانی، آلوسی، ج۲، ص۱۸۰.    


امام حسین علیه السلام، فرزند رسول خدا صلی الله علیه وآله می باشد.
فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا وابناءکم ونساءنا ونساءکم وانفسنا وانفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله علی الکـذبین.
[۱۲] آل عمران/سوره۳، آیه۶۱.    
(طبق تاریخ مسلم، پیامبر صلی الله علیه وآله، امام حسن و امام حسین علیهما السلام را در مباهله شرکت دادند.
[۱۳] التفسیر الکبیر، ج۳، ص۲۴۶ - ۲۴۸.
[۱۴] الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، ج۴، ص۶۷.
[۱۵] روح المعانی، ج۳، جزء۳، ص۳۰۱.
[۱۶] اسباب النزول، واحدی، ص۷۴ .
[۱۷] الکشاف، ج۱، ص۳۶۸.
بنابراین، مقصود از «ابنائنا» آن دو بزرگوار هستند).

امام حسین علیه السلام، میوه شجره طیبه است.
الم تر کیف ضرب الله مثلا کلمة طیبة کشجرة طیبة اصلها ثابت وفرعها فی السماء.(آیا ندیدی چگونه خداوند «کلمه طیبه» (و گفتار پاکیزه) را به درخت پاکیزه‌ای تشبیه کرده که ریشه آن (در زمین) ثابت، و شاخه آن در آسمان است؟! )
[۱۸] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۴.    
(سلام خثعمی گوید: به امام صادق علیه‌السّلام عرض کردم: ‌ای فرزند رسول خدا، مراد از گفتار خداوند «اصلها ثابت و فرعها فی السماء» چیست؟ حضرت فرمود: مراد از درخت، محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است و شاخه اصلی آن علی علیه‌السّلام امیرالمؤمنین است و میوه آن حسن و حسین علیهم‌السّلام است و شاخه فرعی آن فاطمه علیهاالسّلام است.)
[۱۹] شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، ج۱، ص۴۰۶.


آدم علیه‌السّلام به امام حسین علیه السلام، برای توبه خویش متوسل گردید.
فتلقی ءادم من ربه کلمـت فتاب علیه...(سپس آدم از پروردگارش کلماتی دریافت داشت؛ (و با آنها توبه کرد.) و خداوند توبه او را پذیرفت؛ چرا که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است.)
[۲۰] بقره/سوره۲، آیه۳۷.    
(در روایات آمده است که مقصود از «کلمات»، توسل به پیامبر و علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم‌السّلام است. )
[۲۱] علل الشرایع، ج۱، ص۴۰۰، ح ۱.
[۲۲] تفسیر نورالثقلین، حویزی، ج۱، ص۶۷، ح ۱۴۳ - ۱۴۸.    


دوستی امام حسین علیه السلام، خواست پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از مردم، به جای پاداش رسالت خویش است.
... قل لا اسـلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی ومن یقترف حسنة نزد له فیها حسنـا ان الله غفور شکور.(این همان چیزی است که خداوند بندگانش را که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند به آن نوید می‌دهد! بگو: «من هیچ پاداشی از شما بر رسالتم درخواست نمی‌کنم جز دوست‌داشتن نزدیکانم (اهل بیتم‌)؛ و هر کس کار نیکی انجام دهد، بر نیکی‌اش می‌افزاییم؛ چرا که خداوند آمرزنده و سپاسگزار است.)
[۲۳] شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
(در روایات، از جمله در روایتی از امام صادق علیه‌السّلام «ذی القربی» اهل بیت رسول خدا، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم‌السّلام معرفی شده‌اند.)
[۲۴] مجمع البیان، ج۹ - ۱۰، ص۴۳.

دوستی امام حسین علیه السلام، امری پسندیده و ارزشمند است.
... قل لا اسـلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی ومن یقترف حسنة نزد له فیها حسنـا ان الله غفور شکور.
[۲۵] شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    




۶.۱ - آمرزش گناهان

مودت امام حسین علیه السلام، زمینه ساز برخورداری انسان از آمرزش و لطف الهی می گردد.
... قل لا اسـلکم علیه اجرا الا المودة فی القربی ومن یقترف حسنة نزد له فیها حسنـا ان الله غفور شکور.
[۲۶] شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
(با توجه به اینکه «ان الله غفور شکور» پس از موضوع محبت اهل بیت علیهم‌السّلام ذکر شده، مطلب مزبور را می‌توان استفاده کرد.)

اراده الهی بر عصمت امام حسین علیه السلام، از هرگونه پلیدی تعلق گرفته است.
... انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت ویطهرکم تطهیرا.(و در خانه‌های خود بمانید، و همچون دوران جاهلیت نخستین (در میان مردم) ظاهر نشوید، و نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و خدا و رسولش را اطاعت کنید؛ خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد.)
[۲۷] احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    


امام حسین علیه‌السّلام به روشنایی روز تشبیه شده است.
و الشمس وضحـها(به خورشید و گسترش نور آن سوگند،) والقمر اذا تلـها(و به ماه هنگامی که بعد از آن درآید،) والنهار اذا جلــها(و به روز هنگامی که صفحه زمین را روشن سازد،)والیل اذا یغشـها.(و به شب آن هنگام که زمین را بپوشاند،)
[۲۸] شمس/سوره۹۱، آیه۱ - ۴.    
(ابن عباس می‌گوید: پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم درباره آیات فرمود: «والشمس و ضحیـها» مراد، من هستم. «والقمر اذا تلیـها» علی علیه‌السّلام است. «والنهار اذا جلیـها» حسن و حسین علیهما السلام است. )
[۲۹] شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، ج۲، ص۳۳۳.


۱. ↑ اسباب النزول، واحدی، ص۳۵۵.    
۲. ↑ جامع البیان، ج۱۲، جزء ۲۲، ص۱۰ - ۱۲.
۳. ↑ الدرالمنثور، سیوطی، ج۶، ص۶۰۳ - ۶۰۶.    
۴. ↑ الاحتجاج، ج۱، ص۱۲۳.
۵. ↑ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰، ص۱۴۱.    
۶. ↑ تفسیر عیاشی، عیاشی، ج۱، ص۲۵۰.    
۷. ↑ لسان العرب، ابن منظور، ج۱۱، ص۷۱، «بهل».    
۸. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۶۱.    
۹. ↑ تفسیر نورالثقلین، حویزی، ج۱، ص۳۴۷ - ۳۴۹، ح ۱۵۷ - ۱۶۶.    
۱۰. ↑ الدرالمنثور، سیوطی، ج۲، ص۲۳۰ - ۲۳۱.    
۱۱. ↑ روح المعانی، آلوسی، ج۲، ص۱۸۰.    
۱۲. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۶۱.    
۱۳. ↑ التفسیر الکبیر، ج۳، ص۲۴۶ - ۲۴۸.
۱۴. ↑ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، ج۴، ص۶۷.
۱۵. ↑ روح المعانی، ج۳، جزء۳، ص۳۰۱.
۱۶. ↑ اسباب النزول، واحدی، ص۷۴ .
۱۷. ↑ الکشاف، ج۱، ص۳۶۸.
۱۸. ↑ ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۴.    
۱۹. ↑ شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، ج۱، ص۴۰۶.
۲۰. ↑ بقره/سوره۲، آیه۳۷.    
۲۱. ↑ علل الشرایع، ج۱، ص۴۰۰، ح ۱.
۲۲. ↑ تفسیر نورالثقلین، حویزی، ج۱، ص۶۷، ح ۱۴۳ - ۱۴۸.    
۲۳. ↑ شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
۲۴. ↑ مجمع البیان، ج۹ - ۱۰، ص۴۳.
۲۵. ↑ شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
۲۶. ↑ شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
۲۷. ↑ احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    
۲۸. ↑ شمس/سوره۹۱، آیه۱ - ۴.    
۲۹. ↑ شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، ج۲، ص۳۳۳.


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حسین بن‌ علی».    



جعبه ابزار