• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حلم (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حِلْم، فضیلتی اخلاقی در قرآن و حدیث و متون اخلاقی می‌باشد، در قرآن کریم ، واژه حلم به‌کار نرفته، اما از مشتقات آن، حلیم ، پانزده بار آمده است.


حلم به معنای نگهداری نفس و طبع از هیجان غضب است، و به معنای عقل نیز آمده است. تفسیر آن به عقل، در حقیقت از این جهت است که مسبب عقل و از دستاوردهای آن است؛
[۱] راغب اصفهانی، حسین، مفردات، ج۱، ص۲۵۳.    
و از آنجا که این حالت از عقل و خرد ناشی می‌شود گاه به معنی عقل و خرد نیز به کار رفته، و گر نه معنی حقیقی حلم همان است که در اول گفته شد.
[۲] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۱۱۰.    
در این مدخل از واژه «حلم» استفاده شده است.
حلم - به صدای زیر حاء - به معنای حوصله ، ضد کم تحملی است، چون حوصله عبارت از ضبط نفس و کنترل طبع است از اینکه دچار هیجان غضب شود، و در عقوبت طرف عجله کند، و این خود ناشی از استقامت فکر است.
[۳] طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۵۵.    



۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین، مفردات، ج۱، ص۲۵۳.    
۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۳. ↑ طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۵۵.    


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حلم».    



جعبه ابزار