• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَرِّضِ‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَرِّضِ‌: (يا أَيُّها النَّبيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنينَ)
از «تحریض» به معنى «برانگيزاندن و ترغيب كردن بر چيزى» است.
آیه مورد بحث درباره ترغيب و تشويق كردن به جهاد با دشمن است جنگجويان و رزمندگان هر اندازه آمادگى داشته باشند باز قبل از شروع به جنگ بايد آنها را از نظر روحى تقويت و به اصطلاح شارژ كرد و اين در برنامه تمام ارتشهاى آگاه جهان گنجانيده شده است كه فرماندهان و افسران سپاه قبل از حركت به‌سوى ميدان جنگ و يا در ميدان قبل از آغاز حمله با ذكر مطالب مناسبى روح جنگى آنان را تقويت مى‌كنند و از خطر شكست بر حذر مى‌دارند.



به موردی از کاربرد حَرِّضِ‌ در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - حَرِّضِ‌ (آیه۶۵ سوره انفال)

(يا أَيُّها النَّبيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنينَ عَلى الْقِتالِ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صابِرُونَ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَ إِن يَكُن مِّنكُم مِّئَةٌ يَغْلِبُواْ أَلْفًا مِّنَ الَّذينَ كَفَرُواْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُونَ) «اى پیامبر، مؤمنان را به جنگ با دشمنان خطرناك برانگيز. هرگاه از شما بيست نفر با استقامت باشند، بر دويست نفر غلبه مى‌كنند؛ و اگر صد نفر باشند، بر هزار نفر از كسانى كه کافر شدند، پيروز مى‌گردند؛ چرا كه آنها گروهى هستند كه نمى‌فهمند.»

۱.۲ - حَرِّضِ‌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه تحريض ، تحضيض ، ترغيب و حث همه به يك معنا است. و كلمه فقه با كلمه فهم يك معنا را مى‌رساند الا اينكه كلمه فقه در رساندن معنا رساتر است.

۱.۳ - حَرِّضِ‌ در نمونه

جنگجويان و رزمندگان هر اندازه آمادگى داشته باشند باز قبل از شروع به جنگ بايد آنها را از نظر روحى تقويت و به اصطلاح شارژ كرد، و اين در برنامه تمام ارتش‌هاى آگاه جهان گنجانيده شده است كه فرماندهان و افسران سپاه قبل از حركت به سوى ميدان جنگ و يا در ميدان قبل از آغاز حمله با ذكر مطالب مناسبى روح جنگى آنان را تقويت مى‌كنند و از خطر شكست بر حذر مى‌دارند.
منتها دامنه اين تشويق و تحريص در مکتب‌های مادی و مشابه آن محدود است، ولى در مكتب‌هاى آسمانى بسيار گسترده‌تر است، توجه به فرمان پروردگار، و تاثير ایمان به خدا، و يادآورى مقام شهداى راه حق، فضيلت و پاداش‌هاى بى حسابى كه در انتظار آنها است و افتخارها و مواهب معنوى كه در پيروزى بر دشمن در صحنه جهاد وجود دارد، بهترين وسيله براى تشويق و تحريك روح سلحشورى و استقامت و پايمردى در سربازان مى‌باشد، در جنگ‌هاى اسلامى گاهى تلاوت چند آيه از قرآن مجيد آن چنان سربازان مجاهد را آماده مى‌ساخت كه سر از پا نمى‌شناختند و يك پارچه عشق و شور و هيجان مى‌شدند.
در هر حال اين جمله از آيه اهميت تبلیغ و تقويت هر چه بيشتر روحيه سربازان را به عنوان يك دستور اسلامى روشن مى‌سازد.


۱. انفال/سوره۸، آیه۶۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۲۸.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۹۹.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۷، ص۲۳۶.    
۵. انفال/سوره۸، آیه۶۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۸۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۱۶.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۱۲۲.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۲۵۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۸۵۶.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۷، ص۲۳۶.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « حَرِّضِ‌ »، ص۴۸۵.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره انفال | لغات قرآن




جعبه ابزار