حکم استهزای معاد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مسخره کردن به قصد تحقیر،
توهین یا اهدافی دیگر را استهزاء گویند، آیاتی که در
قرآن سخن از
استهزا به میان آورده بیشتر مربوط به حوزه
عقیده و
دین بوده که در آن، جبهه مخالفِ انبیای الهی، مؤمنان،
وحی ، آیات الهی، معاد، ... و حتی خداوند را به
تمسخر گرفته و از استهزا به‌صورت حربه‌ای برای رویارویی با دین الهی بهره می‌جستند.
استهزای معاد و قیامت، حرام و نارواست: «ام یقولون افتره قل فاتوا بسورة مثله وادعوا من استطعتم من دون الله ان کنتم صـدقین؛
آنها می‌گویند، او قرآن را به
دروغ به خدا نسبت داده بگو اگر راست میگوئید یک
سوره همانند آن بیاورید و هر کس را می‌توانید غیر از خدا (به یاری) بطلبید.»
«واذا قیل ان وعد الله حق والساعة لا ریب فیها قلتم ما ندری ما الساعة ان نظن الا ظنـا وما نحن بمستیقنین• وبدا لهم سیـات ما عملوا وحاق بهم ما کانوا به یستهزءون؛
و هنگامی که گفته می‌شد وعده خداوند
حق است و در قیامت هیچ شکی نیست، شما می‌گفتید: ما نمی‌دانیم قیامت چیست؟ ما تنها گمانی در این باره داریم، و به هیچوجه
یقین نداریم! • و سیئات اعمالشان برای آنها آشکار می‌شود، و سرانجام آنچه را استهزا می‌کردند بر آنها واقع می‌گردد.»
«وهو الذی خلق السمـوت والارض فی ستة ایام وکان عرشه علی الماء لیبلوکم ایکم احسن عملا ولـئن قلت انکم مبعوثون من بعد الموت لیقولن الذین کفروا ان هـذا الا سحر مبین• ولـئن اخرنا عنهم العذاب الی امة معدودة لیقولن ما یحبسه الا یوم یاتیهم لیس مصروفـا عنهم وحاق بهم ما کانوا به یستهزءون؛
او کسی است که آسمانها و
زمین را در شش روز (شش دوران) آفرید و عرش (
قدرت ) او بر آب قرار داشت، (بخاطر این آفرید) تا شما را
آزمایش کند تا کدامیک عملتان بهتر است و اگر بگوئی شما بعد از مرگ برانگیخته می‌شوید مسلما کافران می‌گویند این سحر آشکاری است! • و اگر مجازات را تا زمان محدود از آنها به تاخیر اندازیم (از روی استهزا) می‌گویند چه چیز مانع آن شده؟! آگاه باشید آن روز که به سراغشان می‌آید هیچ چیز مانع آن نخواهد بود و آنچه را مسخره می‌کردند دامنشان را می‌گیرد!»
«او خلقـا مما یکبر فی صدورکم فسیقولون من یعیدنا قل الذی فطرکم اول مرة فسینغضون الیک رءوسهم ویقولون متی هو قل عسی ان یکون قریبـا؛
یا هر مخلوقی که در نظر شما از این هم سختتر است (و از حیات و زندگی دورتر، باز خدا قادر است شما را به زندگی مجدد بازگرداند) آنها به زودی می‌گویند چه کسی ما را باز می‌گرداند؟ بگو همان کسی که روز نخست شما را آفرید، آنها سر خود را (از روی
تعجب و انکار) به سوی تو خم می‌کنند و می‌گویند: در چه زمانی خواهد بود؟! بگو شاید نزدیک باشد.» (مقصود از جمله «فسینغضون الیک رؤسهم» تکان دادن سر از روی تعجب و استهزا است.
)
«ویقولون متی هـذا الوعد ان کنتم صـدقین؛
آنها می‌گویند اگر راست میگوئید این وعده
قیامت کی فرا می‌رسد؟!»
«ویقولون متی هـذا الوعد ان کنتم صـدقین؛
می‌گویند این
وعده (عذاب را که به ما می‌دهی) اگر راست میگوئید کی خواهد آمد؟»
«ویقولون متی هـذا الوعد ان کنتم صـدقین؛
آنها می‌گویند اگر راست میگوئید این وعده (قیامت) کی خواهد بود؟!» (ممکن است پرسش مشرکان از زمان وقوع قیامت به انگیزه استهزا باشد.
)
«ویقولون متی هـذا الوعد ان کنتم صـدقین؛
آنها می‌گویند: اگر راست میگوئید این وعده قیامت چه زمانی است؟»
«وقال الذین کفروا هل ندلکم علی رجل ینبئکم اذا مزقتم کل ممزق انکم لفی خلق جدید؛
وکافران گفتند: آیا مردی را به شما نشان دهیم که خبر می‌دهد هنگامی که (مردید و خاک شدید و) سخت از هم متلاشی شدید (بار دیگر) آفرینش تازهای خواهید یافت!»
«بل عجبت ویسخرون• واذا ذکروا لا یذکرون• واذا راوا ءایة یستسخرون• وقالوا ان هـذا الا سحر مبین• اءذا متنا وکنا ترابـا وعظـمـا اءنا لمبعوثون؛
تو از انکار آنها تعجب می‌کنی، ولی آنها مسخره می‌کنند! • و هنگامی که به آنها تذکر داده شود هرگز متذکر نمی‌شوند• و هنگامی که معجزه‌ای را ببینند دیگران را نیز به استهزا دعوت می‌کنند! • و می‌گویند این فقط سحر آشکاری است• آنها می‌گویند آیا هنگامی که ما مردیم و خاک و
استخوان شدیم بار دیگر برانگیخته خواهیم شد!»
«یقولون اءنا لمردودون فی الحافرة• اءذا کنا عظـمـا نخرة• قالوا تلک اذا کرة خاسرة؛
(ولی امروز) می‌گویند: آیا ما به زندگی مجدد• آیا هنگامی که استخوانهای پوسیده‌ای شدیم (ممکن است زنده شویم؟ ) • می‌گویند اگر قیامتی در کار باشد بازگشتی است زیانبار!» (بیان جمله «قالوا تلک اذا کرة خاسرة» برای استهزا است.
)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم استهزا».
