• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکم اطاعت از هارون (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بنی اسرائیل از جانب خدای متعال، مامور شدند که در زمان غیبت حضرت موسی (علیه‌السلام) ، از برادرش حضرت هارون (علیه‌السلام) ، اطاعت کنند، اما ایشان به گوساله پرستی روی آورده اند و دچار فتنه سامری شدند.



بنی اسرائیل مأمور پیروی از هارون (علیه السلام) شدند: «ولقد قال لهم هـرون من قبل یـقوم انما فتنتم به وان ربکم الرحمـن فاتبعونی واطیعوا امری؛ و هارون قبل از آن به آنها گفته بود که‌ای قوم! شما به این وسیله مورد آزمایش قرار گرفتید، پروردگار شما خداوند رحمان است، از من پیروی کنید و اطاعت فرمان من نمائید.»
بنی اسرائیل علاوه بر اینکه به احکام ضروری عقولشان و تذکرات آن متذکر نگشته از پرستش گوساله دست بر نمی‌دارند، و به چشم خود نمی‌بینند، و به عقل خود تعقل نمی‌کنند، از طریق گوش نیز متذکر نگشته و به آنچه که به گوششان می‌رسد اعتناء نمی‌نمایند، چون پیامبرشان هارون به ایشان گفت که این گوساله فتنه‌ای است که بدان مبتلا شده‌اند، و پروردگارشان خدای رحمان عزّوجلّ است و واجب است او را که پیامبرشان است پیروی و اطاعت کنند.

۱.۱ - مراحل رهبری هارون

به هر حال شرک در بدترین صورتش دامان بنی اسرائیل را گرفت بخصوص که بزرگان قوم هم در خدمت موسی در میعادگاه بودند و تنها رهبر جمعیت هارون بود، بی آنکه دستیاران مؤ ثری داشته باشد، بدون شک هارون در غیاب موسی در انجام رسالت خویش کمترین سستی به خرج نداد، ولی جهالت مردم از یکسو، و رسوبات دوران رقیت و بردگی و بت پرستی در مصر از سوی دیگر کوششهای او را خنثی کرد.
او طبق آیات فوق وظیفه خود را در چهار مرحله پیاده نمود: نخست به آنها اعلام کرد که این جریان یک خط انحرافی و یک میدان آزمایش خطرناک برای همه شما است، تا مغزهای خفته بیدار شود و مردم به اندیشه بنشینند و مهم همین بود؛ مرحله دوم این بود که نعمتهای گوناگون خداوند را که از بدو قیام موسی تا زمان نجات از چنگال فرعونیان شامل حال بنی اسرائیل شده بود بیاد آنها آورد، و مخصوصا خدا را با صفت رحمت عامه اش توصیف کرد، تا اثر عمیق تری بگذارد و هم آنها را به آمرزش این خطای بزرگ امیدوار سازد؛ مرحله سوم این بود که آنها را متوجه مقام نبوت خویش و جانشینی از برادرش موسی کرد؛ و بالاخره مرحله چهارم این بود که آنها را به وظائف الهیشان آشنا ساخت.


۱. طه/سوره۲۰، آیه۹۰.    
۲. طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۶۹.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۲۷۸.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم اطاعت».    



جعبه ابزار