حکم انفاق از سوی کافر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انفاق هنگامی مقبول
خداوند و موجب پاداش خواهد بود که انفاق کننده، به
خدا و
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) ایمان داشته باشد، بنابراین انفاق کافران، از روی اعتقاد و
ایمان به خدانیست، هیچ سودی برای آنان ندارد و موجب
پاداش نمیشود.
در قرآن کریم انفاق از سوی کافران باطل و ناصحیح شمرده شده است: «قل انفقوا طوعـا او کرهـا لن یتقبل منکم انکم کنتم قومـا فـسقین• وما منعهم ان تقبل منهم نفقـتهم الا انهم کفروا بالله وبرسوله...؛
بگو انفاق کنید خواه از روی میل یا اکراه، هرگز از شما پذیرفته نمیشود چرا که شما قوم فاسقی بودید• و هیچ چیز مانع قبول انفاقهای آنها نشد جز اینکه آنها به خدا و پیامبرش کافر شدند و نماز بجا نمیآورند جز با کسالت و انفاق نمیکنند مگر با کراهت!»
این آیات به قسمتی دیگر از نشانههای منافقان و نتیجه و سرانجام کار آنها اشاره کرده و روشن میسازد که چگونه اعمال آنها بی
روح و بی اثر است و هیچگونه بهرهای از آن عائدشان نمیشود، و از آنجا که در میان اعمال نیک،
انفاق در راه خدا (
زکات به معنی وسیع کلمه) و
نماز (پیوند خلق با خالق) موقعیت خاصی دارد، مخصوصا انگشت روی این دو قسمت گذارده است، نخست میگوید: «ای
پیامبر به آنها بگو: شما چه از روی
اراده و اختیار در راه خدا انفاق کنید و چه از روی کراهت و اجبار و ملاحظات شخصی و اجتماعی، در هر حال از شما منافقان پذیرفته نخواهد شد.»
سپس به دلیل آن
اشاره کرده میفرماید: نیتهایتان آلوده، و اعمالتان ناپاک، و قلبتان تاریک است، و
خدا تنها عملی را میپذیرد که پاک باشد و از شخصی پاک و با تقوا سرزند، روشن است که
فسق در اینجا یک گناه ساده و معمولی نیست زیرا ممکن است انسان مرتکب گناهی شود در عین حال عملی خالص نیز انجام دهد، بلکه منظور از آن کفر و
نفاق و یا آلوده شدن انفاقهای آنها به ریا و تظاهر است، در حقیقت به دو دلیل انفاقهای آنها پذیرفته نمیشود یکی به دلیل آنکه از روی
کفر و عدم ایمان سر میزند، و دیگر اینکه از روی کراهت و
اجبار است، همچنین به دو علت نماز آنها پذیرفته نیست نخست به علت کفر، و دیگر بخاطر آنکه از روی کسالت و کراهت انجام میگیرد.
جملههای بالا در عین اینکه وضع منافقان را از نظر عدم نتیجه گیری از اعمالشان تشریح میکند در حقیقت نشانه دیگری از نشانههای آنها را بیان میکند، و آن اینکه مؤ منان واقعی را از نشاطی که به هنگام
عبادت دارند و از میل و رغبتی که نسبت به اعمال نیک نشان میدهند و مخلصانه به دنبال آن میشتابند بخوبی میتوان شناخت، همانگونه که به وضع منافقان از طرز انجام اعمالشان میتوان پی برد، زیرا معمولا از روی بی میلی و دلسردی و ناراحتی و
کراهت اقدام به انجام کارخیر میکنند، گوئی کسی به اجبار دست آنها را گرفته و کشان کشان به سوی کار خیر میبرد.
بدیهی است اعمال گروه نخست چون از
عشق خدا سر میزند و با دلسوزی تواءم است همه آداب و مقرراتش رعایت میگردد، ولی اعمال گروه دوم چون از روی کراهت و بی میلی است ناقص و دست و پا شکسته و بی روح است، بنابر این انگیزههای متفاوت آنها دو شکل متفاوت به اعمالشان میدهد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم انفاق».