حکومت به تضییق موضوع خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حکومت به تضییق موضوع به معنای تضییق تعبّدی افراد موضوع دلیل محکوم توسط
دلیل حاکم میباشد.
حکومت به تضییق موضوع، به معنای نظارت دلیل حاکم، بر دلیل محکوم و
تفسیر آن، از راه ایجاد تضییق
تعبدی در افراد موضوع دلیل محکوم است، مانند این که مولا بگوید: «اکرم العالم» و سپس بگوید: «العالم الفاسق لیس بعالم عندی»؛ یعنی عالم فاسق را تعبداً از موضوع عالم خارج کرده و به عبد دستور میدهد او را در
حکم جاهل قرار دهد و وقتی عالم فاسق از عنوان «العلما» موضوعاً خارج شد، حکم اکرام شامل او نمیگردد.
در این فرض، حکومت و
تخصیص دارای یک نتیجه است؛ یعنی در هر دو باب، مدلول یکی از دو دلیل، از عموم دلیل دیگر خارج میگردد.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «حکومت به تضییق موضوع».