حکومت مضمونی خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حکومت مضمونی به حکومت
دلیل حاکم بر دلیل محکوم به مقتضای مناسبت
حکم و موضوع گفته میشود.
حکومت مضمونی، حکومتی است که مناسبت میان حکم و موضوع در دلیل حاکم، سبب نظارت آن بر دلیل محکوم میگردد، مانند:
حکومت ادله
نفی ضرر و
حرج بر اطلاقات
احکام اولی، زیرا توقّع این امر نیست که
شارع در دین
اسلام احکامی با طبیعت ضرری جعل کند تا ادلّه نفی حرج و ضرر، آن را دفع نماید؛ پس این ادله در حقیقت، بر احکام اولیهای نظارت دارد که گاهی ضرری و گاهی غیر ضرری است، و در واقع در
حکم استثنای به آنها است؛ یعنی در مواردی که ضرری بر آنها مترتب میشود، شارع آن ضرر را نخواسته است.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «حکومت مضمونی».