• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکیمه خاتون

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حکیمه خاتون عمۀ پدر امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و شاهد ولادت آن حضرت بوده است.



حکیمه دختر امام جواد (علیه‌السلام)، خواهر امام هادی (علیه‌السّلام) و عمۀ امام عسکری (علیه‌السلام)، یکی از بانوان نقش آفرین در تاریخ پرافتخار شیعه است.


از روایات اسلامی به روشنی استفاده می‌شود که مادر حضرت مهدی علیه‌السّلام آموزه‌های دینی را در مکتب این بانوی بزرگوار فراگرفته است. افزون بر آن، حضور فعال وی در شب ولادت آخرین پیشوای معصوم و منجی موعود، نشان از جایگاه ویژۀ وی در خاندان عصمت و طهارت دارد.
وی نخستین بانویی است که جمال دل آرای پیشوای آخرین را مشاهده کرده، یگانه روایتگری است که حکایت آن تولد منجی موعود را به تفصیل گزارش کرده است. امروزه دربارۀ چگونگی ولادت حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) مشهورترین گزارشی که می‌توان ارائه کرد، سخنان ارزشمند این بانوی بزرگ است.


شیخ صدوق، این حادثه بزرگ را از زبان آن بانوی بزرگ چنین آورده است:
حکیمه دختر امام جواد (علیه‌السّلام) گوید:
امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) مرا به نزد خود فراخواند. و فرمود: ‌ای عمه! امشب افطار نزد ما باش! که شب نیمه‌ی شعبان است و خدای تعالی امشب حجت خود را (که حجت او در روی زمین است) ظاهر سازد. گوید: گفتم: مادر او کیست؟ فرمود: نرجس. گفتم: فدای شما شوم اثری در او نیست، فرمود: همین است که به تو می‌گویم. گوید: آمدم و چون سلام کردم و نشستم، نرجس آمد کفش مرا بردارد و گفت: ‌ای بانوی من و بانوی خاندانم حالتان چطور است؟ گفتم: تو بانوی من و بانوی خاندان من هستی، گوید: از کلام من ناخرسند شد و گفت: ‌ای عمه جان! این چه فرمایشی است؟ گوید: بدو گفتم: ‌ای دختر جان! خدای متعال امشب به تو فرزندی عطا فرماید که در دنیا و آخرت آقا است. گوید: نرجس خجالت کشید و حیاء کرد...
[۳] اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج۲، ص۴۴۹.

موسی بن محمد گوید: حکیمه دختر محمد بن علی (امام جواد) (علیهما السلام) که عمۀ پدر آن حضرتست به من گفت که خود او آن حضرت را در شب ولادتش و هم بعد از آن دیده است.
[۴] محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۹.



احمد بن ابراهیم گوید: شرفیاب حضور حکیمه دختر محمد بن علی (امام نهم) خواهر ابوالحسن عسکری (امام دهم) گردیدم سال دویست و شصت و دو بود و در مدینه بودم و از پشت پرده با او سخن گفتم و از دین وی پرسیدم. کسی که باید امام بداند برای من نام برد و به من گفت: فلان پسر حسن عسکری (علیه‌السّلام) نام او را گفت، گفتم قربانت او را معاینه کردی یا خبر او را شنیدی؟ گفت: خبر او را از امام یازدهم شنیدم و برای مادرش نوشته بود، گفتم: آن مولود کجا است؟ گفت پنهانست.
گفتم: شیعه به چه کسی مراجعه کند؟ حکیمه گفت: به جدۀ او مادر امام یازدهم. گفتم: وصیت خود را به زنی واگذاشته است؟! حکیمه گفت:
پیروی از حسین بن علی بن ابیطالب (علیه‌السّلام) کرده است، زیرا آن حضرت به حسب ظاهر وصایای خود را به خواهرش زینب دختر علی بن ابیطالب سپرد (برای پنهان کردن امامت پسرش علی بن الحسین). سپس فرمود: شما مردمی مطلع از اخبار هستید؛ آیا در روایات به شما نرسیده که نهمین فرزند حسین علیه‌السّلام زنده است و میراثش تقسیم می‌شود؟


ولادت حضرت مهدی (علیه‌السلام)، شاهدان ولادت.


۱. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب۴۲، ح۱.    
۲. شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص۲۳۸.    
۳. اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج۲، ص۴۴۹.
۴. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۹.
۵. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۵۰۷، ح۳۶.    



فرهنگنامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، ص۱۹۱-۱۹۲، برگرفته از مقاله «حکیمه خاتون».    



جعبه ابزار