خلابه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خِلابه به کسر خاء به معنی
نیرنگ است. این عنوان به مناسبت در باب
تجارت به کار رفته است.
عنوان یاد شده در حدیثی منسوب به
رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله از طریق عامه آمده و مضمون آن، این است که آن حضرت به مردی که بر اثر آسیب وارد شده بر سرش، در
معامله فریب میخورد، توصیه کرد هنگام معامله بگوید: «لا خِلابَه» (برای تو فریب دادن من روا نیست یا نیرنگ تو دامن گیر من نمیشود) و با گفتن جمله یاد شده برای او سه روز
خیار قرار داد.
برخی گفتهاند:
مفاد جمله یاد شده در
شرع،
شرط خیار به
مدت سه
روز است.
بنابر قول
مشهور،
شرط صحت خیار در معامله، ذکر
مدت خیار و تعیین آن است، و چنانچه
مدت، ذکر یا تعیین نشود، مانند اینکه
فروشنده بگوید: این
خانه را به تو فروختم به شرط آنکه تا مدتی
خیار داشته باشم، شرط فاسد است.
لیکن برخی
قدما گفتهاند: هر گاه
مدت را مطلق ذکر کند، سه روز
خیار ثابت میشود.
برخی متأخران گفتهاند: چنانچه یکی از دو طرف معامله بگوید: «لاخِلابه»، در صورتی که
مغبون واقع شود، سه روز
خیار غبن خواهد داشت،
و نیز گفتهاند: هر گاه این جمله با
علم به مفاد آن به کار رود، برای گویندهاش سه روز
خیار ثابت میشود، برخلاف صورت
جهل به معنای آن.
البته
حدیث یاد شده به جهت عدم نقل آن از طریق معتبر، پذیرفته نشده است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۴۷۵-۴۷۶.
