خوف از بی عدالتی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ازدواج با دختران یتیم و
زنان متعدد، جایز است، اما در صورت
خوف و
ترس از بی‌عدالتی نسبت به آنان، باید از ازدواج با آنها اجتناب کرد.
باید از
ازدواج با دختران یتیم، در صورت
ترس از بی‌عدالتی نسبت به آنان، اجتناب کرد.
«وان خفتم الاتقسطوا فی الیتـمی‌فانکحوا ما طاب لکم من النساء...؛
و اگر می‌ترسید که (بهنگام ازدواج با دختران یتیم،)
عدالت را رعایت نکنید، (از ازدواج با آنان، چشم‌پوشی کنید و) با زنان پاک (دیگر) ازدواج نمائید، دو یا سه یا چهار
همسر و اگر می‌ترسید عدالت را (درباره
همسران متعدد) رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید، و یا از زنانی که
مالک آنهائید استفاده کنید، این کار، از ظلم و ستم بهتر جلوگیری می‌کند.»
به دنبال دستوری که در
آیه سابق برای حفظ اموال یتیمان داده شد در این آیه اشاره به یکی دیگر از حقوق آنها می‌شود و آن اینکه: اگر می‌ترسید به- هنگام ازدواج با دختران یتیم رعایت حق و عدالت را درباره
حقوق زوجیت و
اموال آنان ننمائید از ازدواج با آنها چشم بپوشید و به سراغ زنان دیگر بروید.
باید از ازدواج با
زنان متعدد، در صورت خوف از بی‌عدالتی نسبت به آنان، اجتناب کرد.
«... فانکحوا ما طاب لکم من النساء مثنی وثلـث وربـع فان خفتم الا تعدلوا فوحدة... ذلک ادنی الاتعولوا؛
و اگر می‌ترسید که (بهنگام ازدواج با دختران یتیم،) عدالت را رعایت نکنید، (از ازدواج با آنان، چشم پوشی کنید و) با زنان پاک (دیگر) ازدواج نمائید، دو یا سه یا چهار همسر و اگر می‌ترسید عدالت را (درباره همسران متعدد) رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید، و یا از زنانی که مالک آنهائید استفاده کنید، این کار، از
ظلم و
ستم بهتر جلوگیری می‌کند.»
فان خفتم الا تعدلوا: اگر بترسید که از لحاظ
نفقه و تقسیم شبها و سایر حقوق، بی‌عدالتی کنید. فواحدة: با یکی
نکاح کنید.
اکنون پیش از آن که فلسفه حکم
تعدد زوجات را در
اسلام بدانیم لازم است این موضوع بررسی شود که منظور از عدالت که جزو شرائط تعدد همسر ذکر شده است چیست؟
آیا این عدالت مربوط به امور زندگی از قبیل هم‌خوابگی و وسایل زندگی و
رفاه و
آسایش است یا منظور عدالت در حریم
قلب و عواطف انسانی نیز هست؟
شک نیست که "عدالت" در محبت‌های قلبی خارج از
قدرت انسان است چه کسی می‌تواند
محبت خود را که عواملش در بیرون وجود اوست از هر نظر تحت کنترل درآورد؟ بهمین دلیل رعایت این نوع عدالت را خداوند
واجب نشمرده و در آیه ۱۲۹ همین
سوره نساء می‌فرماید" و لن تستطیعوا ان تعدلوا بین النساء و لو حرصتم": شما هر قدر کوشش کنید نمی توانید در میان همسران خود (از نظر تمایلات قلبی) عدالت و
مساوات برقرار سازید.
بنا بر این محبت‌های درونی مادامی که موجب ترجیح بعضی از همسران بر بعضی دیگر از جنبه‌های عملی نشود ممنوع نیست، آنچه مرد موظف به آن است رعایت عدالت در جنبه‌های عملی و خارجی است.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «خوف از بی عدالتی».
