• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دعوت امت‌ها به تقوا (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند همه امت‌ها را به رعایت تقوا دعوت کرده است.



خدا، دعوت کننده گذشتگان به تقوا است:
«ولله ما فی السمـوت وما فی الارض ولقد وصینا الذین اوتوا الکتـب من قبلکم وایاکم ان اتقوا الله وان تکفروا فان لله ما فی السمـوت وما فی الارض وکان الله غنیـا حمیدا؛ آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، از آن خداست. و ما به کسانی که پیش از شما، کتاب آسمانی به آنها داده شده بود، سفارش کردیم، (همچنین) به شما (نیز) سفارش می‌کنیم که از (نافرمانی) خدا بپرهیزید! و اگر کافر شوید، (به خدا زیانی نمی‌رسد؛ زیرا) برای خداست آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است، و خداوند، بی‌نیاز و ستوده است.»


(و لله ما فی السماوات و ما فی الارض) کسی که چنین ملک بی انتها و قدرت بی پایان دارد از بی‌نیاز ساختن بندگان خود عاجز نخواهد بود، سپس برای تاکید درباره پرهیزگاری در این مورد و هر مورد دیگر، می‌فرماید: به یهود و نصارا و کسانی که قبل از شما دارای کتاب آسمانی بودند و همچنین به شما سفارش کرده‌ایم که پرهیزگاری را پیشه کنید. (و لقد وصینا الذین اوتوا الکتاب من قبلکم و ایاکم ان اتقوا الله).
بعد روی سخن را به مسلمانان کرده، می‌گوید: اجرای دستور تقوا به سود خود شما است، و خدا نیازی به آن ندارد، و اگر سرپیچی کنید و راه طغیان و نافرمانی پیش گیرید، زیانی به خدا نمی‌رسد، آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن او است، و او بی‌نیاز و درخور ستایش است. (و ان تکفروا فان لله ما فی السماوات و ما فی الارض و کان الله غنیا حمیدا). در حقیقت غنی و بی‌نیاز به معنی واقعی، خدا است، زیرا او غنی بالذات است و بی‌نیازی غیر او به کمک او است وگرنه ذاتا همه محتاج و نیازمندند، همچنین او است که بالذات شایسته ستایش است، چه اینکه کمالاتش که شایستگی ستایش به او می‌دهد، درون ذات او است نه همانند کمالات دیگران که عاریتی است، و از ناحیه دیگری می‌باشد.
و لقد وصینا الذین اوتوا الکتاب من قبلکم و ایاکم ان اتقوا الله...؛ این آیه شریفه دعوت قبلی مردم به مراعات تقوا در همه مراحل معاشرت بین زن و شوهر را تاکید می‌کند و می‌فرماید، که: تقوا را در هر حال باید رعایت کرد، چون ترک تقوا کفران نعمت خدای تعالی است، البته این در صورتی است که تقوای حاصل از اطاعت خدا عنوانی جز شکر نعمت‌های او نداشته باشد و یا در صورتی است که بگوئیم: ترک تقوا و بی پروایی نسبت به خدای تعالی منشای به جز کفر ندارد، حال یا کفر ظاهری نظیر کفری که در کفار و مشرکین هست و یا کفر باطنی و نهفته در درون، نظیر کفری که در مسلمانان فاسق وجود دارد.
با این مطلبی که ما بیانش کردیم معنای جمله: و ان تکفروا فان لله ما فی السماوات و ما فی الارض... روشن می‌شود که می‌فرماید: اگر شما وصیت ما را حفظ نکنید آن وصیتی را که به پدران شما و اقوام قبل از شما کردیم و آن وصیت را ضایع گذارده، ترک تقوا کنید، ترک تقوایی که یا خودش کفر به خدا است و یا ناشی از کفر به خدا است، در این صورت بدانید که هیچ ضرری به خدای سبحان نمی‌زنید، چون خدای سبحان احتیاجی به شما ندارد نه به شما و نه به تقوای شما و چگونه چنین چیزی تصور دارد با اینکه آنچه در آسمانها و زمین است از آن او است و او بی نیاز و ستوده است.


۱. نساء/سوره۴، آیه۱۳۱.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۴، ص۱۵۸-۱۵۹.    
۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه المیزان، ج۵، ص۱۶۶-۱۶۷.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «امّتها ».    



جعبه ابزار