دوستی با فرزندان کافر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
قرآن کریم به
حرمت روابط دوستی با فرزندان کافر اشاره شده است.
در
آیه ۲۲
سوره مجادله حرمت روابط دوستی با فرزندان کافر اشاره شده است:
«لا تجد قومـا یؤمنون بالله و الیوم الاخر یوادون من حاد الله و رسوله و لو کانوا... او ابناءهم... ؛
قومی را نیابی که به خدا و روز بازپسین
ایمان داشته باشند (و) کسانی را که با
خدا و رسولش مخالفت کرده‌اند هر چند پدرانشان یا پسرانشان یا برادرانشان یا
عشیره آنان باشند دوست بدارند در دل اینهاست که (خدا) ایمان را نوشته و آنها را با روحی از جانب خود تایید کرده است و آنان را به
بهشتهایی که از زیر (درختان) آن جویهایی روان است در می‌آورد همیشه در آنجا ماندگارند
خدا از ایشان خشنود و آنها از او خشنودند اینانند
حزب خدا آری حزب خداست که رستگارانند.»
در یک دل دو
محبت متضاد نمی‌گنجد، و آنها که دم از هر دو می‌زنند یا ضعیف الایمانند، و یا
منافق، و لذا می‌بینیم که در غزوات اسلامی در صف مخالف جمعی از بستگان و خویشاوندان مسلمین بودند، ولی چون خطشان را از خط الهی جدا کرده، و به صفوف دشمنان حق پیوسته بودند، با آنها پیکار کردند، و حتی جمعی از آنها را کشتند.
محبت پدران و فرزندان و برادران و اقوام بسیار خوب است، و نشانه زنده بودن عواطف انسانی است، اما هنگامی که این محبت رو در روی محبت خدا قرار گیرد ارزش خود را از دست می‌دهد.
البته افراد مورد علاقه
انسان تنها این چهار گروه که در آیه ذکر شده‌اند نمی‌باشد، ولی اینها نزدیکترین افراد انسانند، و با توجه به آنها حال بقیه نیز روشن می‌شود.
لذا در آیه مورد بحث سخنی از همسران و اموال و
تجارت و خانه‌های مورد علاقه به میان نیامده، در حالی که" در آیه ۲۴
سوره توبه" همه اینها مورد توجه قرار گرفته، می‌فرماید: " قل ان کان آباؤکم و ابناؤکم و اخوانکم و ازواجکم و عشیرتکم و اموال اقترفتموها و تجارة تخشون کسادها و مساکن ترضونها احب الیکم من الله و رسوله و جهاد فی سبیله فتربصوا حتی یاتی الله بامره و الله لا یهدی القوم الفاسقین:
" بگو اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و قبیله شما، و اموالی که به دست آورده‌اید، و تجارتی که از کسادش می‌ترسید، و مساکن مورد علاقه شما، در نظرتان از
خدا و پیامبرش و
جهاد در راه او محبوبتر است در انتظار این باشید که
خدا عذابش را بر شما نازل کند، خدا جمعیت نافرمانبردار را هدایت نمی‌کند".
دلیل دیگر عدم ذکر امور دیگر در آیه مورد بحث ممکن است شان نزولهایی باشد که برای آیه ذکر کرده‌اند، از جمله اینکه"
حاطب بن ابی بلتعه " نامه‌ای به اهل
مکه نوشت و به آنها هشدار داد که ممکن است رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) برای
فتح مکه حرکت کند، هنگامی که این مساله برملا شد عذر آورد که من اقوامی در مکه در چنگال کفار دارم خواستم به مردم مکه خدمتی کنم تا اقوامم در
امان باشند!
در آیات ۱ و ۳
سوره ممتحنه به حرمت روابط دوستی با فرزندان کافر اشاره شده است:
«یـایها الذین ءامنوا لا تتخذوا عدوی و عدوکم اولیاء تلقون الیهم بالمودة و قد کفروا بما جاءکم من الحق یخرجون الرسول و ایاکم ان تؤمنوا بالله ربکم ان کنتم خرجتم جهـدا فی سبیلی و ابتغاء مرضاتی تسرون الیهم بالمودة و انا اعلم بما اخفیتم و ما اعلنتم و من یفعله منکم فقد ضل سواء السبیل؛
لن تنفعکم... و لا اولـدکم یوم القیـمة یفصل بینکم و الله بما تعملون بصیر؛
ای کسانی که ایمان آورده‌اید
دشمن من و دشمن خودتان را به دوستی برمگیرید (به طوری) که با آنها اظهار دوستی کنید و حال آنکه قطعا به آن حقیقت که برای شما آمده کافرند (و) پیامبر (خدا) و شما را (از مکه) بیرون می‌کنند که (چرا) به خدا پروردگارتان ایمان آورده‌اید اگر برای جهاد در راه من و طلب خشنودی من بیرون آمده‌اید (شما) پنهانی با آنان رابطه دوستی برقرار می‌کنید در حالی که من به آنچه پنهان داشتید و آنچه آشکار نمودید داناترم و هر کس از شما چنین کند قطعا از راه درست منحرف گردیده است؛... ؛ روز
قیامت نه خویشان شما و نه فرزندانتان هرگز به شما سود نمی‌رسانند (خدا) میانتان فیصله می‌دهد و خدا به آنچه انجام می‌دهید بیناست.»
در
شان نزول آمده که حرکتی از ناحیه یکی از مسلمانان صادر شد که هر چند به قصد
جاسوسی نبود ولی اظهار محبتی به دشمنان
اسلام محسوب می‌شد، لذا آیات فوق نازل شد و به مسلمانان هشدار داد که از تکرار اینگونه کارها در آینده بپرهیزند.
نخست می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! دشمن من و خود را دوست خویش قرار ندهید" (یا ایها الذین آمنوا لا تتخذوا عدوی و عدوکم اولیاء) یعنی آنها فقط دشمنان خدا هستند که با شما نیز عداوت و دشمنی دارند، با این حال چگونه دست دوستی به سوی آنها دراز می‌کنید؟! سپس می‌افزاید: " شما نسبت به آنها اظهار
محبت می‌کنید در حالی که آنها نسبت به آنچه از حق برای شما آمده (
اسلام و
قرآن) کافر شده‌اند، و
رسول خدا و شما را به خاطر ایمان به خداوندی که پروردگار همه شما است از شهر و دیارتان بیرون می‌رانند" (تلقون الیهم بالمودة و قد کفروا بما جاءکم من الحق یخرجون الرسول و ایاکم ان تؤمنوا بالله ربکم)
آنها هم در عقیده با شما مخالفند، و هم عملا به مبارزه برخاسته‌اند، و کاری را که بزرگترین افتخار شما است، یعنی
ایمان به پروردگار، برای شما بزرگترین
جرم و
گناه شمرده‌اند، و به خاطر همین شما را از شهر و دیارتان آواره کردند، با این حال آیا جای این است که شما نسبت به آنها اظهار
محبت کنید، و برای نجاتشان از چنگال مجازات الهی به دست توانمند رزمندگان سپاه
اسلام تلاش کنید؟! سپس برای توضیح بیشتر می‌افزاید: " اگر شما برای جهاد در راه من و جلب خشنودیم هجرت کرده‌اید پیوند دوستی با آنها برقرار نسازید" (ان کنتم خرجتم جهادا فی سبیلی و ابتغاء مرضاتی)
اگر به راستی دم از دوستی
خدا می‌زنید و به خاطر او از شهر و دیار خود
هجرت کرده‌اید، و طالب
جهاد فی سبیل الله و جلب رضای او هستید این مطلب با دوستی دشمنان خدا سازگار نیست.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «دوستی با فرزندان کافر».
