سَمَاء (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَمَاء
سَمَاء:(ثُمَّ اسْتَوى إِلَى السَّمآءِ) «سَمَاء» در لغت، به معناى طرف بالا است،
و اين مفهوم جامعى است كه مصداق‌هاى مختلفى دارد؛ لذا مى‌بينيم در
قرآن در موارد گوناگونى به كار رفته است: ۱- گاهى به «جهت بالا» در قسمت مجاور زمين ۲- گاه به منطقه‌اى دورتر از سطح زمين (محل ابرها) ۳- گاه به «قشر متراكم هواى اطراف زمين» ۴- و گاهى به معناى «كرات بالا» آمده است. و طبق تعبير اول در
سوره سجده، «سماء» به معناى مقام قرب خدا است، و طبق تعبير دوم «سماء» به معناى همين
آسمان است (دقت كنيد).
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با سَمَاء:
(هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي الأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ) (او كسى است كه همه آنچه را در زمين وجود دارد، براى شما آفريد؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آن‌ها را به صورت هفت آسمان مرتّب نمود؛ و او به هر چيزى دانا است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: بحث پيرامون كلمه (سماء)، در سوره سجده انشاء اللَّه خواهد آمد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّونَ) (امور اين جهان را از آسمان به سوى زمين تدبير مى‌كند؛ سپس در روزى كه مقدار آن هزار سال از سال‌هايى است كه شما مى‌شمريد به سوى او بالا مى‌رود و دنيا پايان مى‌يابد).
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه تتميم بيان اين معنا است كه فرمود: تدبير امر موجودات قائم به خداى سبحان است، و اين خود قرينه است بر اينكه مراد از كلمه امر در آيه، شان است، نه امر در مقابل نهى. و كلمه يدبر از تدبير است، و تدبير از ماده دبر است كه به معناى دنباله و عقب چيزى است، و تدبير اين است كه چيزى را پشت سر چيزى قرار دهى، و يا دستورى را به دنبال ديگر قرار دهى، و در آيه مورد بحث برگشت مى‌كند به اينكه خداى تعالى وجود حوادث يكى پس از ديگرى را مانند سلسله زنجيرى كه پشت سرهم و متصل ما بين آسمان و زمين باشد قرار مى‌دهد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سَمَاء»، ص۲۹۹.
