• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سیّد ابوالحسن اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



او اصـلا از سادات موسوی بهبهان، پدرش مرحوم سید محمد فرزند مرحوم سید عبدالحمید از شـاگـردان صاحب جواهر می باشد که در سال ۱۲۷۷ هجری در قریه مدیسه از قرا لنجان اصفهان به دنیا آمد
[۱] . مجله یغما، سال سوم، شماره سوم، ص ۲۸ .
و تحصیلات اولیه را در اصفهان درمدرسه نیماورد به انجام رساند و از مـحـضـر میرزا ابوالمعالی کلباسی استفاده ها بردسپس در سال ۱۳۰۷ ه ق به قصد ادامه تـحـصـیـلات، عـازم حوزه علمیه نجف گردید ودر محضر درس بزرگان و فضلای حوزه نجف شـرکت جست حوزه درس آیة الله آخوند خراسانی او را به خود جذب نمود و در حوزه درس او بود کـه بـه درجه عالیه اجتهاد نائل آمد پس از رحلت آیة الله آخوند خراسانی در سال ۱۳۲۹، مرجعیت عامه با آیة الله میرزا محمد تقی شیرازی بود او احتیاطات خود را به ایشان ارجاع داده بودپس از درگذشت او در سال ۱۳۳۸، آیة الله نائینی و آیه اللّه اصفهانی، هر دو به عنوان مرجع تقلید معروف و مـشـهـور گـردیـدنـد، تـا ایـنکه آیة الله نائینی در سال ۱۳۵۵ هم سال بافوت آیة الله حاج شیخ عبدالکریم حائری درگذشتند مرجعیت به صورت تمام به آیه اللّه اصفهانی در نجف و اغلب بلاد شیعه، محرز و مسجل گردید ایشان رساله ای نگاشتند که نام آن وسیلة النجاة می باشد که ترجمه فارسی آن صراط النجاة وترجمه اردوئی آن طریق النجاة می باشد.
[۲] . فرهنگ معین، بخش اعلام، ج ۵، ص ۱۵۴ .
که به علت جـامـعـیـت آن مورد تحشیه حضرت امام خمینی (ره) و برخی دیگر از فقهای معاصر قرار گرفته است.




او دارای صفات کریمه و همت بلند بود و در کیاست و درایت و مدیریت،گوی سبقت را از دیگر هـم ردیـفـان خـود بـرده بـود او بیان رسا و طبع روان داشت، به حدی که مجلس درس ایشان از پـرجـمـعـیـت تـریـن درسهای حوزه نجف بود و با توجه به سهولت بیانات و شیوه تدریس همگان می توانستند نسبت به فهم خویش از آن بهره مند گردند.

۱.۱ - صبر و پایداری


او صـاحـب روح بـزرگ پـایداری و استقامت در راه خدا بود معروف است که فرزند رشیدش حجه الاسـلام والـمـسـلـمین سید حسن اصفهانی در بین نماز مغرب وعشا، به دست یک فرد دیوانه و تـعلیم دیده به قتل رسید و این پدر هفتاد ساله خم به ابرو هم نیاورد و حتی از قاتل فرزند خود نیز گذشت، و این نمونه و ضرب المثل پایداری و صبر در بین اقران بود.



انـگـلـیسها به بهانه حفظ پایگاههای خود، در عراق به این کشور اسلامی لشکرکشی کردند و آن را اشغال نمودند رشید عالی نخست وزیر عراق به ایران گریخت و سپس به مصر رفت همراه با حمله انـگلیسها به عراق و فرار رشید عالی،امیر عبداللّه دائی، فیصل و نوری سعید از افسران عراق که به اردن پـناهنده شده بودند باقوای امدادی انگلیس، به عراق آمدند و دوباره دولت دستوری خود را در عراق تـشکیل دادند و در این موقع انتخابات فرمایشی راه انداختند و آن در سال ۱۳۴۱هجری قـمری بود فیصل در این انتخابات اکثریت آرا شیعه را منظور نداشت و این انتخابات توسط علما و فقها شیعه تحریم گردید مرحوم آیة الله نائینی و آیة الله اصفهانی، دو مرجع بزرگوار و عالیقدر آن روز، فـعـالیتهای مرحوم آیة الله خالصی رامورد تایید قرار دادند و این امر زمینه های قیام مردم را فـراهم می ساخت که مرحوم آیة الله اصفهانی و آیة الله نائینی و سید هبة الدین شهرستانی به ایران تبعید گردیدند.
دسـت ـخـط مـرحـوم آیة الله الـعظمی اصفهانی که اجازه اجتهاد مرحوم آیة الله العظمی مرعشی نجفی می باشد.
آن روز بیش از یک سال از تاسیس حوزه علمیه قم نمی گذشت و حوزه علمیه نخستین گامهای خـود را بـرمی داشت و آیة الله حائری مؤسس عالیقدر حوزه، خود بامشکلاتی رو به رو بود که خبر تـبـعـیـد شـدن آیـات عظام نجف به قم رسید و مردم ایران آماده استقبال باشکوه از آنان شدند و اسـتـقبال بی سابقه ای از آنان به عمل آمد پس ازورود به قم، آیه اللّه حائری حوزه درس خود را در اختیار آن مرجع عالیقدر و حضرت آیة الله نائینی قرار دادند و آنان فضلا و طلا ب حوزه نوپای قم را از فیوض علمی خویش بهره مند ساختند هنگام مهاجرت اعلامیه ای را صادر فرمودند که متن آن را درزیـر مـی آوریـم کـه نـشـانـه ای از عمق اعتقاد قلبی این مرجع عالیقدر در راه احیا حقوق ملت مسلمان می باشد اعلامیه ای که امروز نیز می تواند الهام بخش و حرکت آفرین باشد.

۲.۱ - متن فتوای آیة الله اصفهانی


بسم اللّه الرحمن الرحیم سلام بر همه، بالخصوص برادران عراقی وظیفه دینی بر همه مسلمانان لازم می گرداند که در حفظ حوزه اسلام و بلاد اسلامی تا آنجاکه قدرت دارند بکوشند و بر همه ما واجب و لازم است که سرزمین عراق را که مشاهد ائمه هدی علیهم السلام و مراکز دینی ما در آنجا است، از تسلط کفار حفظ نموده و از نوامیس دینی آن دفاع کنیم من شما را بر این موضوع دعوت کرده وترغیب می نمایم خداوند ما و شما را برای خدمت به اسلام و مسلمین موفق فرماید. (ابوالحسن الموسوی الاصفهانی).
[۳] . الثوره العراقیه و رساله الاسلام، شماره ۱، سال ۶ .




حـوزه پـربـرکـت آیة الله اصفهانی دست پروردگان بسیاری را به اجتماع مسلمین ارائه داد که به عنوان نمونه از فقهای نامدار زیر می توان نام برد:
۱ ـ مرحوم آیة الله العظمی حکیم.
۲ ـ مرحوم آیة الله العظمی میلانی.
۳ ـ مرحوم آیة الله العظمی شیخ عبدالنبی اراکی.
۴ ـ مرحوم آیه اللّه العظمی میرزا هاشم آملی.
۵ ـ مرحوم آیة الله العظمی میرزا محمد تقی آملی.
۶ ـ مرحوم آیة الله معز الدوله.
۷ ـ مرحوم آیة الله شیخ محمد حسین خیابانی (والد استاد آیة الله جعفر سبحانی).
۸ ـ مرحوم آیة الله شیخ محمد تقی بروجردی (جد مادری استاد آیة الله آصفی).



هـم چـنین از همدوره ها و هم بحثهای او می توان از آیة الله سید حسن مدرس،آیة الله سید محمود مرعشی، آیة الله سید عبدالله ثقة الاسلام اصفهانی، سید علی کازرونی، شیخ زین العابدین تبریزی، و سید علی داماد نام برد.



وفـات او در روز دوشنبه نهم ذی الحجه ۱۳۶۵ ه ق، مطابق با سیزدهم آبان۱۳۲۵ ه ش، ساعت شـش بـعد از ظهر در کاظمین رخ داد رحلت این عالم ربانی چنان شور و غوغایی در مردم عراق، ایران، پاکستان و هندوستان و تمام بلاد شیعه نشین ایجاد کرد که تا آن روز بی سابقه بود مجالس پرشکوه و پرجمعیت ترحیم او در تهران و شهرستانها رعب و وحشتی عظیم در دل دشمنان اسلام افـکند، و در اثر همین امرتوطئه تجزیه آذربایجان توسط حزب منفور توده خنثی شد در وفات آن روحانی جلیل القدر گفته شده که ممات او همانند حیاتش نور و رحمت و خیر و برکت بودمنقول اسـت از آیة الله العظمی مرعشی نجفی (ره) که وقتی جنازه مطهر آیة الله اصفهانی در صحن مطهر علوی بود، آیة الله شیخ محمد حسین کاشف الغطا خطاب به جنازه، این جمله جاودانی را انشا فرمود:
هـنـیـا لک یا ابا الحسن، عشت سعیدا و مت حمیدا قد انسیت الماضین واتعبت الباقین کانک قد ولدت مرتین.
گـوارا باد بر تو نزول بر معبود خویش زندگی سعادتمندانه و مرگ و رحلت پسندیده ای داشتی زنـدگی تو آن چنان باشکوه و توام با تدبیر بود که بزرگان گذشته رابه بوته فراموشی سپردی و آیندگان را به تعب افکندی گویا تو دوبار به جهان آمده بودی یک بار تجربه و درایت کسب نموده و بار دیگر آن را به کار بسته بودی.
[۴] . نقل مستقیم از آن مرجع فقید، به سال ۱۴۰۴ ه ق .




 
۱. . مجله یغما، سال سوم، شماره سوم، ص ۲۸ .
۲. . فرهنگ معین، بخش اعلام، ج ۵، ص ۱۵۴ .
۳. . الثوره العراقیه و رساله الاسلام، شماره ۱، سال ۶ .
۴. . نقل مستقیم از آن مرجع فقید، به سال ۱۴۰۴ ه ق .




سایت اندیشه قم    



جعبه ابزار