• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شرط ابتدایی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


شرط ابتدایى تعهد و قرارى است که مستقل و جدا از عقد می‌باشد و در مقابل شرط ضمن عقد قرار دارد. از آن در باب تجارت و به مناسبت در برخى بابهاى دیگر، همچون حج و قضاء سخن گفته‏اند.



شرط ابتدایى عبارت است از تعهد و قرارى که مستقل و جدا از عقد باشد، نه ضمن آن.
[۱] الشروط او الإلتزامات التبعیة فى العقود ج۱، ص۱۶۷.



در اینکه چنین تعهداتى در واقع شرط هستند یا نه، اختلاف است.
[۲] کتاب المکاسب ج۶، ص۱۱.    
[۳] کتاب البیع (امام خمینى) ج۱، ص۱۳۶-۱۳۷.
بنابر قول دوم، تعهدى که ضمن عقد نباشد شرط به شمار نمى‏رود، هرچند به طور مجاز عنوان شرط بر آن اطلاق گردد. در حقیقت چنین تعهدى وعده به شمار مى‏رود.
[۴] کتاب المکاسب ج۶، ص۱۱-۱۲.    
[۵] مبانى العروة (المضاربة) ص۴۲-۴۳.
[۶] مصباح الفقاهة ج۲، ص۱۴۲.    
[۷] حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۰۶.
[۸] مهذب الأحکام ج۱۷، ص۲۳۶.




۳.۱ - وفا به شرط ابتدایی


بنابر قول مشهور، وفا کردن به شرط ابتدایى واجب نیست.
[۹] کتاب المکاسب ج۶، ص۵۵-۵۶.    
[۱۰] کتاب الحج (شاهرودى) ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.
بر این قول ادعاى اجماع نیز شده است؛
[۱۱] کشف اللثام ج۷، ص۲۸۴.
[۱۲] ریاض المسائل ج۱۰، ص۲۹۱.    
[۱۳] حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۱۷-۱۱۸.
لیکن برخى وفا به شرط ابتدایى را نیز واجب دانسته‏اند.
[۱۴] القضاء فی الفقه الإسلامی، ص۱۶۱.    



 
۱. ↑ الشروط او الإلتزامات التبعیة فى العقود ج۱، ص۱۶۷.
۲. ↑ کتاب المکاسب ج۶، ص۱۱.    
۳. ↑ کتاب البیع (امام خمینى) ج۱، ص۱۳۶-۱۳۷.
۴. ↑ کتاب المکاسب ج۶، ص۱۱-۱۲.    
۵. ↑ مبانى العروة (المضاربة) ص۴۲-۴۳.
۶. ↑ مصباح الفقاهة ج۲، ص۱۴۲.    
۷. ↑ حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۰۶.
۸. ↑ مهذب الأحکام ج۱۷، ص۲۳۶.
۹. ↑ کتاب المکاسب ج۶، ص۵۵-۵۶.    
۱۰. ↑ کتاب الحج (شاهرودى) ج۱، ص۱۶۰-۱۶۱.
۱۱. ↑ کشف اللثام ج۷، ص۲۸۴.
۱۲. ↑ ریاض المسائل ج۱۰، ص۲۹۱.    
۱۳. ↑ حاشیة المکاسب (یزدى) ج۲، ص۱۱۷-۱۱۸.
۱۴. ↑ القضاء فی الفقه الإسلامی، ص۱۶۱.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۶۴۰.    




جعبه ابزار