• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شرعیّات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شرعیات عبارت است از احکام شرعی‌ای که شارع به آنها حکم کرده است که در مقابل عادیات و عقلیات قرار می‌گیرد.




شرعیات مقابل «عقلیات» و «عادیات» عبارت است از احکام شرعى‏اى كه شارع مقدس بدانها حکم كرده است. از عنوان یاد شده در اصول فقه و نیز به مناسبت در ابواب مختلف فقه سخن رفته است.



شرعیات از بیان شارع مقدس؛ اعم از کتاب خدا و سنت به دست مى‏آید. ضمن آنكه از راه اجماع و اتفاق همه فقها بر حكمى كه کاشف از قول معصوم علیه السّلام باشد، همچنین از راه عقل از باب ملازمه بین حكم عقل و شرع نیز تحصیل و استنباط مى‏شود .



از ویژگیهاى شرعيّات، حجیت ظن در آنها است؛ بدین معنا كه در موارد عدم امكان دستیابى به احكام شرعى از راه علم، ظن جایگزین آن مى‏شود و از راه ظن، تحصیل آن امكان پذیر خواهد بود. البته نه هر ظنى، بلكه ظن خاص كه پشتوانه آن دلیل قطعی است، مانند خبر فرد موثق مگر بنابر قول به انسداد كه در صورت تمام بودن ادله آن، تحصیل حکم شرعی از راه هر ظنى- جز آنچه كه نهی خاص دارد، مانند قیاس جایز است.
[۲] فقه الشیعة ج۲، ص۵۹-۶۰.




در تحصیل شرعیات علم عقلی لازم نیست؛ بلكه به تصریح برخى، علم عادی کفایت مى‏كند. مراد از علم عادى، اطمینان است كه نوع مردم به احتمال خلاف آن اعتنایى نمى‏كنند، بلكه آن را نمى‏بینند.
[۳] عوائد الأیام، ص۴۳۶.



 
۱. جواهرالکلام ج۱۲، ص۳۶۵.    
۲. فقه الشیعة ج۲، ص۵۹-۶۰.
۳. عوائد الأیام، ص۴۳۶.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۶۶۰-۶۶۱.    





جعبه ابزار