عقلیات جمع عقلی بوده و عبارت است از آنچه که از راه دلیل های عقلی به وسیله عقل دانسته می‌شود، مانند مسائل اعتقادی از قبیل توحید ، نبوت ، امامت و حدوث و قدم. مقابل آن شرعیات ( سمعیات ) قرار دارد.
در عقلیاتی که انسان مکلّف به تحصیل اعتقاد در آن ها است، مانند حدوث عالم، وجود صانع و فرستادن پیامبران ، خطا پذیرفته نیست و خطاکار معذور نمی‌باشد. اگر خطا و اشتباه او به انکار ایمان به خدا و رسالت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و ضروری دین، همچون وجوب نماز منجر شود، کافر به شمار می‌رود.
