• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ضعیف العقل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ضعیف العقل به فرد کند ذهن و کم هوش، همچون ابله، خرفت و احمق اطلاق می‌شود.
[۳] عوائد الایام، ص۵۲۱.




از احکام آن در باب‌های صلات،جهاد، حجر و نکاح سخن گفته‌اند.


تفاوت چنین فردی (فرد کند ذهن و کم هوش، همچون ابله، خرفت و احمق) با دیوانه آن است که ضعف عقل ؛ یعنی عقب‌ماندگی ذهنی ناظر به اختلال در رشد طبیعی قوای ادراکی است؛ برخلاف جنون که نوعی بیماری روانی ناشی از اختلال در فعالیت طبیعی قوای ادراکی می‌باشد؛ بی آن‌که در رشد قوای طبیعی توقفی روی داده باشد.
[۴] فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۵۳، ص۷۰-۷۱.



در تکبیر چهارم نماز میّت برای میّت ضعیف العقلی که حق را از باطل تشخیص نمی‌داد و بدون توجه و التفات، اعتقادات اهل باطل را باز می‌گفت، این‌گونه دعا می‌شود: «اللهُّمَ اغفِر لِلَذِینَ تابُوا و اتَّبَعُوا سَبیلَکَ وَ قِهِمْ عَذابَ الجَحیمِ؛ خدایا! کسانی را که توبه کردند و راه تو را پیمودند بیامرز و آنان را از عذاب دوزخ بازدار».


انسان کم خردی که در داد و ستد قدرت مصلحت‌اندیشی ندارد و به راحتی فریب می‌خورد، از تصرف در اموالش ممنوع است.
[۶] عوائد الایام، ص۵۱۶.



چنان‌چه پدر یا جدّ پدری ضعیف العقل باشد، ولایتش ساقط می‌شود.


از دیوانه و نیز ضعیف العقل همچون ابله، جزیه گرفته نمی‌شود؛ چنان‌که در جنگ با کفّار، افراد ضعیف العقل در صورت نجنگیدن با مسلمانان، کشته نمی‌شوند.
[۹] جامع المسائل (بهجت)‌، ج۲، ص۳۵۱.
[۱۰] کشف الغطاء، ج۴، ص۳۷۷.



۱. جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۳۷.    
۲. جواهر الکلام، ج۳۲، ص۷.    
۳. عوائد الایام، ص۵۲۱.
۴. فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۵۳، ص۷۰-۷۱.
۵. غنائم الایام، ج۳، ص۴۸۰.    
۶. عوائد الایام، ص۵۱۶.
۷. المبسوط، ج۴، ص۱۸۱.    
۸. جواهر الکلام، ج۲۱، ص۲۳۷.    
۹. جامع المسائل (بهجت)‌، ج۲، ص۳۵۱.
۱۰. کشف الغطاء، ج۴، ص۳۷۷.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، زیر نظر آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۱۴۹، برگرفته از مقاله«ضعیف العقل».    



جعبه ابزار