• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

طبل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



طبل، به ساز کوبه‌ای به شکل استوانه اطلاق می‌شود.



از آن در باب تجارت و وصیّت نام برده‌اند.


بنابر آنچه از کلمات برخی فقها و لغویان استفاده می‌شود، طبل گونه‌های مختلفی دارد:
۱. نوعی از آن با انگشتان دست نواخته می‌شود که در فارسی به آن تنبک گویند و کاربرد آن مجالس لهو و لعب است.
۲. نوع دیگر، طبل‌هایی است در اندازه‌های متفاوت و معمولاً بزرگ که با دو چوب کلفت و نازک بر آن می‌کوبند. در فارسی به آن، دُهُل نیز گویند و در گذشته معمولاً برای اعلام خبرهای مهم و یا در جنگ‌ها کاربرد داشته است.
[۱] لغت نامه دهخدا، واژه «طبل».
[۲] لسان العرب، واژه «طبل».
[۳] تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۴۸۳.

۳. طبلی که مناسب مجالس لهو و لعب است و‌ به‌طور معمول کاربرد لهوی دارد، از آلات لهو به شمار می‌رود که نواختن، خرید و فروش و هرگونه تصرف در آن‌ها حرام است.
[۶] صراط النجاط، ج۱، ص۳۷۶.
[۷] صراط النجاط، ج۲، ص۲۹۰.
[۸] صراط النجاط، ج۲، ص۴۴۳.
[۹] توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص۸۱۳.



نواختن بر طبل غیر لهوی، همچون طبل جنگ و نیز خرید و فروش و سایر تصرفات در آن، جایز است؛ چنان که وصیّت به آن و نیز طبلی که از آن، هم استفاده حلال می‌شود و هم استفاده حرام صحیح است.


چنانچه وصیّت کننده طبل‌های مختلف لهوی و غیر لهوی داشته باشد و به یکی از آن‌ها وصیّت کند، وصیّت به طبل حلال (غیر لهوی) منصرف می‌شود.
[۱۱] تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۴۸۳.
[۱۳] مفتاح الکرامة، ج۱۹، ص۷۵۳.
[۱۴] مفتاح الکرامة، ج۱۹، ص۸۰۴.



۱. لغت نامه دهخدا، واژه «طبل».
۲. لسان العرب، واژه «طبل».
۳. تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۴۸۳.
۴. المختصرالنافع، ص۱۱۶.    
۵. ریاض المسائل، ج۸، ص۴۹.    
۶. صراط النجاط، ج۱، ص۳۷۶.
۷. صراط النجاط، ج۲، ص۲۹۰.
۸. صراط النجاط، ج۲، ص۴۴۳.
۹. توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص۸۱۳.
۱۰. المبسوط، ج۴، ص۱۹ ۲۰.    
۱۱. تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۴۸۳.
۱۲. الروضة البهیة، ج۵، ص۳۸.    
۱۳. مفتاح الکرامة، ج۱۹، ص۷۵۳.
۱۴. مفتاح الکرامة، ج۱۹، ص۸۰۴.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، زیر نظر آیت‌الله محمود هاشمی‌شاهرودی، ج۵، ص۱۸۰، برگرفته از مقاله طبل.    



جعبه ابزار